Leiðarahöfundur DV varar við ESB

Leiðarahöfundur DV, Hörður Ægisson, hefur skarpa sýn á samfélags- og efnahagsmál. Hann vill að Ísland standi fyrir utan óvissuleiðangur ESB. Honum finnst efnisleg umræða um ESB fátækleg hér á landi, evran hafi framkallað alvarlegustu kreppu í ESB frá stofnun þess og ekki sé séð fyrir þann vanda sem hún hafi valdið.

Gefum Herði Ægissyni orðið: 

Á sama tíma og þessi umræða stendur yfir á Alþingi þá fer minna fyrir efnislegri umræðu um hvort Ísland eigi yfirhöfuð erindi í Evrópusambandið – og þar með upptöku evru – í náinni framtíð. Sú staða þjónar hins vegar hinum fáu talsmönnum aðildar að ESB vel um þessar mundir. Yfirlýsing um aðild að ESB og í kjölfarið upptöku evru átti á sínum tíma að vera „töfralausn“ við efnahags- og fjármálalegum óstöðugleika. Sex árum síðar er ljóst að slíkar yfirlýsingar voru í besta falli hlægilegar.

Upptaka evrunnar hefur framkallað alvarlegustu kreppu Evrópusambandsins frá stofnun þess – og engin lausn er í sjónmáli. Hinn sameiginlegi gjaldmiðill hefur magnað skuldakreppu einstakra aðildarríkja sambandsins og gert að pólitískum og efnahagslegum vanda fyrir allt myntbandalagið. Sú skoðun var áður ríkjandi á meðal forystumanna Evrópska seðlabankans að greiðslujafnaðarvandi, líkt og sá sem Ísland hefur glímt við frá bankahruninu, myndi ekki skipta máli hjá aðildarríkjum evrusvæðisins. Þeir höfðu stórkostlega rangt fyrir sér.

......

Aðeins þeir sem kjósa að setja kíkinn fyrir blinda augað geta haldið því fram að það hafi ekki verið meiriháttar pólitísk og hagfræðileg mistök að stofna til evrópska myntbandalagsins. Stefnusmiðir á evrusvæðinu standa frammi fyrir fordæmalausri áskorun á komandi árum. Hin alþjóðlega fjármálakreppa varpaði ljósi á kerfislæga galla evrunnar – og þeir verða ekki leystir í bráð. Eigi myntsvæðið að geta lifað af í óbreyttri mynd þarf að koma á fót pólitísku sambandsríki. Slíkur leiðangur mun ekki njóta stuðnings hins lýðræðislega vilja almennings í Evrópu. Ráðamenn á evrusvæðinu eru á milli steins og sleggju.

Hagsmunir Íslands felast hins vegar óumdeilanlega í því að standa fyrir utan þann óvissuleiðangur í fyrirsjáanlegri framtíð. Ísland yrði jaðarríki í slíku bandalagi. Uppbygging hagkerfisins er einfaldlega með þeim hætti – og breytist ekki við það eitt að taka upp evru – að það er mikilvægt að Íslandi búi við sveigjanlegt gjaldmiðlakerfi þar sem gengið getur aðlagað sig þegar framboðsskellur verður í hinum hlutfallslega fáu útflutningsgreinum þjóðarbúsins. Ísland verður aldrei Þýskaland enda hefur hagsveiflan hér á landi lítil sem engin tengsl við hagsveifluna í kjarnaríkjum evrusvæðisins. Þegar alvarleg efnahagsáföll koma upp þá verður Ísland fast í spennitreyju myntbandalags þar sem úrræði stjórnvalda munu einskorðast við aukið atvinnuleysi og launalækkanir með handafli.

Tíma alþingismanna yrði betur betur varið í umræður um óleyst vandamál heima fyrir en tilgangslaust karp um misráðna aðild að Evrópusambandinu.

 

Guðmundur Andri rennur til á pólitísku svelli

Það er alveg rétt hjá Guðmundir Andra Thorssyni rithöfundi að Jón Bjarnason, fyrrverandi sjávarútvegsráðherra, hafi staðið sig feykivel í glímunni við ESB og að hann hafi þar haldið fast fram þeirri stefnu sem almennir félagar í VG höfðu markað. Það er hins vegar margt annað sem stenst varla skoðun í þessari grein rithöfundarins.

Guðmundur Andri virðist alveg gleyma því hvaða áhrif þeir fyrirvarar við umsóknarferlið höfðu sem fólust í samþykkt Alþingis með vísan í álit utanríkismálanefndar. Það voru nefnilega þeir fyrirvarar sem komu á endanum í veg fyrir að ESB birti svokallaða rýniskýrslu sína um sjávarútvegsmál og þar með varð umsóknin strand þegar árið 2011.

Það er einnig einkennilegt að lesa það sem Guðmundur Andri skrifar um Vinstri græn. Flokkurinn hafði það alla tíða á stefnuskrá sinni að vera á móti aðild að ESB. Jafnvel þótt flokkurinn samþykkti að sótt yrði um inngöngu í ESB var ekki annað á mörgum forystumönnum VG að skilja en að þeir áskildu sér rétt til að fylgja stefnu flokksins og vinna þar með gegn inngöngu. 

Rithöfundinum er kannski vorkunn miðað við það hvernig sumir talsmenn VG tala í dag en með því að lesa betur þau gögn sem tengjast umsóknarferlinu hefði verið hægt að koma í veg fyrir hluta þess misskilnings sem einkenna skrif höfundarins.

 

Hring- og hrunadans evrunnar

Forysta ESB var of gráðug í að fjölga aðildarríkjum og leyfa ríkjum upptöku evru sem voru ekki undir það búin. Grikkland er skýrt dæmi um það. Í evrusamstarfinu urðu svo Þjóðverjar ofan á en Grikkir undir vegna mismunandi verð- og kostnaðarþróunar. Þjóðverjar sigruðu Grikki á útflutningsmörkuðum innan hins læsta gengissamstarfs. Grískar vörur seldust síður, atvinnuleysi jókst og um leið skuldir ríkis og almennings í Grikklandi.

Vitaskuld eiga Grikkir einhverja sök á því hvernig komið er líka með ófullnægjandi birtingu hagtalna og spillingu.

En evran og evrusamstarfið á stóran þátt í vandanum og því ekki skrýtið þótt Grikkir vilji að evruríkinn leggi verulega til þeirra björgunaraðgerða sem nauðsynlegar eru.

Geta ekki greitt án aðstoðar ESB