Evrópuráðherra Þýskalands: Skiljanlegt að Íslendingar séu ekki hrifnir af ESB

Michael Roth, Evrópumálaráðherra Þýskalands, segir það skiljanlegt að Íslendingar séu ekkert hrifnir af ESB.

Roth sagðist telja í viðtali við mbl.is að það hefði tor­veldað viðræður Íslands við Evr­ópu­sam­bandið að „ESB er um þess­ar mund­ir ekki beint í auðveldri stöðu“ í efna­hags- og fé­lags­mál­um. „Í mörg­um lönd­um er at­vinnu­leysi mikið, ekki er búið að yf­ir­vinna krepp­una á fjár­mála­mörkuðum og rík­is­skuldakrepp­una,“ seg­ir hann. „Það hef­ur ör­ugg­lega átt sinn þátt í því að Evr­ópu­sam­bandið kem­ur Íslend­ing­um ekki jafn aðlaðandi fyr­ir sjón­ir og nauðsyn­legt væri.“

Þetta er alveg rétt hjá Roth. Sannleikurinn er hins vegar sá að viðræðurnar við ESB stöðvuðust ekki vegna þess að Íslendingar eru ekkert hrifnir af ESB. Þær stöðvuðust á því að ESB gat ekki fellt sig við þá kröfu Íslendinga að þeir héldu yfirráðum sínum í auðlindamálum, svo sem sjávarútvegsmálum. 

Íslendingar hafa því hafnað ESB á tvennan hátt: Í fyrsta lagi erum við almennt ekkert hrifin af því að Ísland gangi í ESB. Í öðru lagi sættum við okkur alls ekki við að formleg yfirráð yfir auðlindum landsins flytjist til ESB.

Hvað þarf meira til svo að hið undarlega viðræðu- og aðlögunarferli verði stöðvað en að þjóðin sé almennt ekki hrifin af því og alls ekki af því að afhenda formleg yfirráð yfir auðlindum til Brussel?

Virða afstöðu stjórnarinnar

Lýðræði eða lýðskrum

Það var aumkunarvert að horfa nýverið upp á Katrínu Jakobsdóttur, formann VG, mæla fyrir tillögu um að halda þjóðaratkvæðagreiðslu um áframhald viðræðna um aðild að Evrópusambandinu. Enn fremur að hún skyldi segja að þar sé um að ræða prófstein á lýðræðið í landinu.

Svo skrifar Þorvaldur Þorvaldsson, trésmiður og fulltrúi í framkvæmdastjórn Heimssýnar, í grein sem birt er í Fréttablaðinu í dag.

Þorvaldur segir þar enn fremur:

Þar talar Katrín annað hvort gegn betri vitund eða hún skilur ekki muninn á lýðræði og lýðskrumi. Þjóðaratkvæðagreiðsla er ekki endilega ávísun á lýðræði. Það ræðst af ýmsu. Það er t.d. frumskilyrði að kostirnir sem valið er um séu skýrir og báðir eða allir framkvæmanlegir. Þannig hlyti eina lýðræðislega atkvæðagreiðslan um þetta mál að snúast um viljann til að ganga í ESB eða ekki.

Þá þyrfti líka að liggja skýrt fyrir að fyrirvörum sem fylgdu þingsályktuninni um aðildarumsókn yrði vikið til hliðar og forræði þjóðarinnar yfir sjávarauðlindinni yrði gefið upp á bátinn. Sama á við um það skilyrði að setja skorður við innflutningi dýra- og landbúnaðarafurða til að koma í veg fyrir sjúkdóma og tryggja fæðuöryggi.

Þessi skilyrði komu fram bæði í greinargerð og nefndaráliti sem vísað er til í tillögunni sjálfri. Seint á árinu 2011 sigldu viðræðurnar við ESB í strand þar sem ESB neitaði að opna viðræður um sjávarútvegs- og landbúnaðarkaflann fyrr en fyrir lægi tímasett áætlum um aðlögun Íslands að stefnu ESB í málaflokkunum.

Það er tímabært að Katrín Jakobsdóttir og aðrir sem ákaft hafa reynt að blekkja þjóðina undanfarin misseri svari því hvort þeir vilja setja auðlindir Íslands á opinn evrópskan markað, koma á viðskiptahöftum við lönd utan ESB og lögfesta markaðsvæðingu allra innviða samfélagsins. Auk þess hangir margt fleira á spýtunni sem sumt kemur ekki í ljós fyrr en eftir mörg ár.

Ætlar Katrín og fylgjendur hennar kannski að sæta lagi til smokra sér fram hjá þeim fyrirvörum sem Alþingi setti við aðildar umsóknina svo lítið beri á, eða er meiningin að fyrirhugaðar viðræður verði eins konar störukeppni við ESB? Niðurstaða hennar yrði fyrirséð þar sem ESB hefur á að skipa her manna með langa reynslu af að stara.

Spurningin snýst um hvort við viljum ganga í ESB með því sem því fylgir en ekki um formsatriði eða óánægju með ríkisstjórnina. Með inngöngu í ESB yrðum við lokuð inni í ríkjasambandi sem mótaði allt líf okkar án þess að við gætum haft áhrif á hvert það þróast og það dylst fáum núorðið að það þróast á versta veg. Það er því kaldhæðnislegt að þeir sem þykjast tala fyrir lýðræði í þessu máli eru í raun að reyna að hjúpa það gerningaþoku og grafa þannig undan lýðræðinu. Ég krefst þess að minn lýðræðislegi réttur snúist um annað og meira en að greiða atkvæði um að afnema lýðræðið.