Nýr utanríkisstjóri Evrópusambandsins mælir eindregið með herskyldu

Eistinn Kaja Kallas verður næsti utanríkismálastjóri Evrópusambandsins.  Kaja þessi mælir eindregið með herskyldu svo notuð séu hennar eigin orð strax á fyrstu mínútu þessa viðtals.  Íslenskir friðarsinnar ættu að íhuga það.  Þeir verða líka minntir á það ef einhver þeirra skyldi gleyma því og fara að vinna að innlimun Íslands í bandalag Kaju Kallas.

https://www.youtube.com/watch?v=G_NCvFJApeM

Sumar á sýru

Nokkrir Evrópupennar hafa skrifað að undanförnu.  Innihaldið er jafnan hið sama, boðskapur um mikinn gróða sem félli Íslendingum í skaut með óútskýrðum hætti, bara ef þeir féllu fram og gengju í sambandið.  Stöku sinnum fylgir kenning um bágt andlegt ástand fullvedissinna, líklega sett fram í von um að lesendur þori ekki að styðja fullveldið af ótta við að verða taldir vanvitar af einhverjum óskilgreindum aðilum úti í bæ sem hrópa hátt á torgum, en nenna oftast ekki að setja sig inn í málin.  

Hjörtur J. Guðmundsson hefur verið manna ötulastur við að svara einstökum greinum og gerir það meðal annars hér með skýrum og rökföstum hætti, eins og Hirti er vant:

 https://www.fullveldi.is/?p=50566

Hjörtur rifjar meðal annars upp að ekki gengur að byggja ákvarðanatöku um inngöngu í bandalagið á núgildandi reglum um t.d. fiskveiðar.  Þeim reglum má nefnilega breyta í sjónhendingu og skiptir þá álit fulltrúa smáþjóða litlu máli.   Og það sem meira er; það eru uppi hugmyndir innan Evrópusambandins um að breyta reglunum, en um það má lesa hér:

https://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/STUD/2019/629202/IPOL_STU(2019)629202_EN.pdf

Ryzard setur þingið í hakkavél

Maður er nefndur Ryzard Legutko og er pólskur prófessor í heimspeki og evrópuþingmaður.  Ryzard útskýrir vandamál Evrópuþingsins.  Hann er kjarnyrtur og kemur miklu að á 2 mínútum og er þó ekki óðamála.  

 

https://www.youtube.com/watch?v=eHRwl6gdnj4

Ekki sporð

Öðru hverju sprettur upp hugmynd um að Ísland mundi ráða einhverju í sjávarútvegsmálum í Evrópusambandinu, ef það væri þar.  Það er auðvitað fráleitt, þótt hugsanlega gætu fulltrúar frá Íslandi fengið áheyrn stöku sinnum hjá þeim sem ráða.

Hjörtur fer ágætlega yfir þetta í nýlegri grein.  Hann minnir á að í makríldeilunni þurftu þær þjóðir sem hagsmuni höfðu og voru og eru í Evrópusambandinu að leita frétta hjá Íslendingum.  Ólíkt Íslendingum höfðu þær nefnilega ekki sæti við borðið. 

Hjörtur rifjar líka upp eftirfarandi:

Hefði Ísland verið innan Evrópusambandsins þegar makríll fór að leita í miklum mæli inn í efnahagslögsögu landsins er til að mynda ljóst að við hefðum ekki veitt svo mikið sem einn makrílsporð enda alls engan rétt haft til slíkra veiða samkvæmt regluverki þess. 

https://www.visir.is/g/20242594238d/-thid-vitid-hvad-thid-vaerud-ad-fara-ut-i-

Spurningu svarað

Í nýlegri grein á Samstöðinni er spurt hvers vegna vextir séu hærri í Færeyjum en á Íslandi.

Nafnvextir á íbúðalánum eru hærri á Íslandi en í Færeyjum, en þeir eru ekki mælikvarði á verð lánsfjár.  Raunvextir eru sá mælikvarði.  Raunvextir eru 2,9% hjá HMS á Íslandi og á svipuðu róli í Færeyjabanka.

Það vekur eftirtekt að lántökugjöld á íbúðalánum eru margfalt hærri í Færeyjum en á Íslandi.  Ætli það sé gert til þess að menn séu ekki að skipta um banka þótt verðin hækki?  

Eru það kannski Færeyingar sem ættu að læra af Íslendingum í þetta sinn, en ekki öfugt?

https://samstodin.is/2024/06/freistandi-ad-flytja-til-faereyja-vegna-vaxtamunar/ 

Leiguverð á peningum á svipuðu róli í Danmörku og á Íslandi

Það eru allnokkrar breytistærðir sem hirða þarf um þegar verð á íbúðalánum er borin saman milli landa.  Sumir gera það með frjálslegum aðferðum, svo ekki verður hjá því komist að líta á málið hér á þessum vettvangi.

Raunvextir eru mælikvarði á leiguverð fjármagns.  Raunvextir eru vextir umfram verðbólgu.

Á Íslandi má segja að raunvextir séu vextir á verðtryggðum lánum.  Þeir eru samkvæmt vefsíðunni herborg.is frá 2,37% upp í 4,49% á Íslandi.  Sex lánveitendur bjóða lán með 3-4% breytilegum vöxtum.  

Íbúðalán í Danmörku virðast flest vera óverðtryggð.   Íbúðalán í Danmörku er þéttur frumskógur verðs og skilyrða.  Flestir lánveitendur hvetja viðskiptavini til að bóka tíma og koma í heimsókn.  Í svoleiðis heimsóknum er ekki venjan að bjóða viðskiptavinum allt sem þeir vilja fyrir allra lægsta verð í töflu, en lítum samt á þær.  Vaxtatafla Nordea (https://www.nordea.dk/Images/144-506880/Prisskilt%2027.06.2024%20Nordea.dk%20-%20BoligPuls.pdf) segir að íbúðalán kosti á bilinu 4,1-9,1%, en upplýsingasíðan https://www.raadtilpenge.dk/Gode-raad/boliglaan/tjekboliglaan/Criteriapage  segir að margir bjóði lán á 5-5,2%.  Er þá miðað við allt að 80% veðhlutfall og breytilega vexti. Verðbólga í Danmörku var síðast þegar fréttist 2,2% (1,6% ef miðað er við svokallaða kjarnavísitölu).  Raunvextir á íbúðalánum í Danmörku eru með öðrum orðum 1,9-6,9% í Nordea og 2,8-3% samkvæmt raadtilpenge.dk. Sé miðað við kjarnavísitöluna eru raunvextirnir 2,5-7,5% og 3,4-3,6% á þessum tveimur stöðum í Danmörku. 

Þessi stutta skoðun bendir til þess að verð á lánsfé til íbúðakaupa sé á svipuðu róli í Danmörku og á Íslandi þegar þetta er skrifað, í júní 2024.

Það vekur reyndar athygli að verðmunur milli lánveitenda í sama landi er töluverður, bæði í Danmörku og á Íslandi.  

Það skyldi þó ekki vera að aðrir þættir en aðild að Evrópusambandinu ráði verði lánsfjár?

Eldheitir afsalsmenn

Stjórnmálaflokkur sópar ósk um innlimun Íslands í Evrópusambandið undir teppi og siglir í kjölfarið með himinskautum í skoðanakönnunum.   Annar, og lítill, stjórnmálaflokkur hefur það helst á stefnuskránni að framselja Ísland Evrópusambandinu.  Sá flokkur bætir engu fylgi við sig.  Eru þó ríkisstjórnarflokkar óvinsælir og lítil samkeppni um atkvæði svokallaðra Evropusinna.  Þeirra sem eftir eru.  

Skýringin á þessu er líklega sú að þegar öllu er á botninn hvolft skiptast Íslendingar í megndráttum í tvo hópa, þá sem eru alfarið á móti því að framselja stjórnvaldið til Evrópusambandsins og hinn hópinn sem hefur ekki sterka skoðun á málinu.  Það eru nefnilega fáir eldheitir afsalsmenn fullveldis.  

Hjörtur J. Guðmundsson ræðir áhrif smáþjóða, fylgi Viðreisnar og fleira í ágætri grein í Vísi.

https://www.visir.is/g/20242589093d/dugdi-irum-og-donum-skammt

Ólíkar leiðir að sömu niðurstöðu

Það er vægt til orða tekið að á Íslandi séu mjög skiptar skoðanir um hermál.  Þannig er það í Heimssýn, og líklega í flestum öðrum félögum á Íslandi, kannski að Varðbergi og Samtökum hernaðarandstæðinga frátöldum.

Nú eru horfur á að æðsti prestur Evrópusambandsins fái endurráðningu.  Þá er rétt að rifja upp að sú kona telur mikið framfaramál að auka hernaðarmátt Evrópusambandsins. 

Þeir sem telja að best sé fyrir Íslendinga að halla sér að NATÓ og Bandaríkjunum hrista þá höfuðið og spyrja:  „Til hvers ættu Íslendingar að tengjast slíku fjórðu deildar liði?“ 

Þeir sem andsnúnir eru hernaðarbandalögum hrista líka höfuðið og segja:  „Fráleitt að koma nálægt starfsemi af því tagi.“

Það er sama hvernig nálgunin er, niðurstaðan er alltaf sú sama:  Best er að halda sig fjarri.