Ráðherrar Íhaldsmanna í Bretlandi vilja úr ESB

Eins og þessi frétt ber með sér er vaxandi andstaða við aðild Breta að ESB, einnig meðal Íhaldsmanna sem eiga aðild að ríkisstjórn.

Menntamálaráðherra Breta virðist vilja ganga mun lengra en Cameron forsætisráðherra. Blaðið Telegraph hefur eftir honum í dag að hann myndi greiða atkvæði með úrsögn Breta úr ESB.

Íhaldið gerir uppreisn

Það er della að hafa þjóðaratkvæði um framhald viðræðna við ESB

Þjóðaratkvæðagreiðslur eru góðar til síns brúks, en ofnotkun á þeim þjónar engum tilgangi. Það er t.d. algjör óþarfi fyrir Sjálfstæðisflokk og Framsóknarflokk að láta kjósa um framhald viðræðna við ESB ef flokkarnir ná saman um stjórnarmyndun.

Ætli flokkarnir að láta kjósa um framhald viðræðna eru þeir komnir í sömu afkáralegu stöðuna og Vinstri grænir voru þegar þeir samþykktu umsókn um aðild að ESB þótt þeir væru móti aðild.

Þegar stefna flokkanna er skoðuð, þ.e. annars vegar landsfundarsamþykkt Sjálfstæðisflokksins og hins vegar flokksþingssamþykkt Framsóknarflokksins, er alveg kristaltært að það er ekki vilji æðstu stofnana flokkanna, ef þeir ná saman um stjórnarmyndun, að það þurfi þá að kjósa um framhald viðræðna um aðild að ESB. Þegar samþykktirnar eru skoðaðar er það hreint út sagt tóm vitleysa ef flokkarnir ætla að láta fara fram þjóðaratkvæðagreiðslu um viðræður.

Rétt er hér að taka fram að Heimssýn hefur ekki ályktað um þessi mál nýlega og það sem hér er til umfjöllunar er fyrst og fremst eins konar greining á því sem fram hefur komið.

Lesendur geta sjálfir sannfærst um þetta með því að lesa samþykktirnar, og eru þeir eindregið hvattir til þess. Í landsfundarályktun Sjálfstæðisflokksins segir: „Landsfundur telur að hagsmunum Íslands sé betur borgið með því að standa fyrir utan Evrópusambandið. Áréttað er að aðildarviðræðum við ESB verði hætt og þær ekki teknar upp aftur nema að undangenginni þjóðaratkvæðagreiðslu.“

Í flokksþingssamþykkt Framsóknarflokksins segir: „Framsóknarflokkurinn telur hag lands og þjóðar best borgið utan Evrópusambandsins. Ekki verði haldið lengra í aðildarviðræðum við Evrópusambandið nema að undangenginni þjóðaratkvæðagreiðslu.“

Þegar þessi texti er skoðaður er alveg ljóst að flokkarnir vilja ekki að Ísland gerist aðili að ESB og að þeir vilja hætta aðildar(aðlögunar)viðræðum. Jafnframt er alveg ljóst að setningin um þjóðaratkvæðagreiðslu er þannig orðuð að þá aðeins að það eigi að halda viðræðum áfram þá verði að fara fram þjóðaratkvæðagreiðsla.

Nái flokkarnir tveir saman er hins vegar ekkert sem knýr á um að viðræðum verði haldið áfram. Þess vegna væri það algjör vitleysa ef flokkarnir ætla að láta fara fram þjóðaratkvæðagreiðslu um framhald viðræðna.

Einhverra hluta vegna virðast sumir stuðningsmenn flokkanna hafa dregið þá ályktun að ekki verði hjá því komist að hafa þjóðaratkvæðagreiðslu um framhald viðræðna, en að ofansögðu ætti að vera ljóst að slíkt er alvarleg hugsanavilla.

Í þessu samhengi má minna á að ýmsir fræðimenn hafa varað við ofnotkun á þjóðaratkvæðagreiðslum, og að þær séu oft síður en svo heppilegt tæki til að leysa úr alvaralegum ágreiningsefnum.

Hér skal þó ekki lagt endanlegt mat á gagnsemi þjóðaratkvæðagreiðslna, en af ofansögðu ætti að vera ljóst að ef Framsóknarflokkur og Sjálfstæðisflokkur ná saman um stjórnarmyndun er það algjörlega út í hött að láta fara fram þjóðaratkvæðagreiðslu um framhald viðræðna vegna þess að þessir flokkar vilja ekki áframhaldandi viðræður og því væri það algjör della að stuðla að því að þeim verði haldið áfram. Falli flokkarnir í þá gryfju, vegna óljósar og illa skilgreindrar lýðræðisástar, þá væru þeir komnir í nákvæmlega sömu stöðu og Vinstri grænir voru í þegar þeir samþykktu að sækja um aðild að ESB þótt þeir væru á móti aðild.