Af hverju er samkeppnin við Kína orðin erfiðari en nokkru sinni fyrr

THE ECB BLOG

 

 

Á meðan Evrópa glímir við lítinn hagvöxt og stöðnun í iðnaði, heldur Kína áfram að styrkja stöðu sína sem eitt helsta afl í heimsbúskapnum - ekki lengur bara sem verksmiðja heimsins, heldur sem útflutningsveldi í hátækni og rafbílavæðingu.

Samkvæmt bloggi Seðlabanka Evrópu frá síðasta hausti nemur landsframleiðsla Kína nú 18% af heimsframleiðslu. Bandaríkin standa í 14%, en evrusvæðið aðeins í 13%. Evrópusambandið í heild nemur um 17% af heimsframleiðslu, en án sameiginlegrar hagstjórnar og með takmarkað svigrúm til sameiginlegra viðbragða.

Kína varð nýlega stærsti bílaútflytjandi heims, og útflutningur rafmagnsbíla jókst um meira en 70% á milli 2022 og 2023. Á sama tíma hefur iðnaðarframleiðsla í Þýskalandi dregist saman og fjárfesting í nýsköpun minnkað. Samkeppnishæfni Evrópu hefur veikst - bæði vegna kostnaðar og skorts á samhæfðri stefnu.

Viðskiptatölur segja sitt: ESB er með um 300 milljarða evra viðskiptahalla gagnvart Kína, en jákvæðan viðskiptajöfnuð gagnvart bandalagsríkjum og nágrönnum, þar á meðal Bandaríkjunum og Bretlandi. Evrópa hefur því yfirhöndina gagnvart vinum sínum - en dregur lægri hlut í viðskiptum við helsta keppinaut sinn.

Á meðan Kína styður eigin útflutning með niðurgreiddri orku, ríkisstuðningi og hagstæðum lánum, bregðast Bandaríkin við með tolla og opinberum styrkjum. Evrópa, aftur á móti, situr aðgerðarlaus - klofin innbyrðis og án verkfæra til að bregðast við. Ísland fylgir Evrópu í gegnum EES, án þess þó að hafa áhrif á stefnuna sem mótuð er í Brussel.

Ef þessi þróun heldur áfram, hve lengi getur ESB haldið í áhrif sín?