Vaxtavitleysa

Það er alkunna að raunvextir eru betri mælikvarði en nafnvextir á verð á lánsfjármagni. 

Í daglegu tali má segja að raunvextir séu vextir umfram verðbólgu. Ekki er alveg vandalaust að reikna raunvexti, því það má mæla verðbólgu með ýmsum hætti. Ólíkar aðferðir leiða þó oftast til svipaðrar niðurstöðu. 

Raunvextir eru oft á svipuðu róli á Íslandi og víða í Evrópu, en stundum lítið eitt hærri á Íslandi. Stutt ferð um vefinn sýnir að raunvextir á húsnæðislánum í Eistlandi og í Króatíu eru 2-3 %.  Íbúðlalánasjóður býður lán með 4% raunvöxtum.  Raunvextir eru með öðrum orðum 1-2 prósentustigum hærri í fyrrnefndum 2 Evrópulöndum en hjá Íbúðalánasjóði á Íslandi.  Það er vissulega nokkur munur en vísbendingar eru um að hann muni minnka fljótlega. 

Þessi 1-2 prósentustiga munur er ekki í neinu samræmi við umræðu sem byggir á nafnvöxtum og stundum líka á frjálslegri meðferð talna.  Sú umræða miðar að því að sannfæra einhverja um að þeir fái hestburð af ódýrum peningum, bara ef þeir fá nýjan gjaldmiðil. 

Það er í stuttu máli tóm vitleysa.