Frá skuldagreiðslum til tollamúra – saga smáríkis

ESB er að innleiða CBAM, kolefnisgjöld á innflutning frá löndum utan tollabandalagsins. Á blaði er þetta loftslagsaðgerð, en í framkvæmd getur hún orðið tollaamúr. Nú er Brussel í ferli að leggja verndartolla á kísiljárn frá EFTA-ríkjum, þar á meðal Íslandi. Flestir telja það brjóta EES-samninginn, þó sambandið telji þetta "lögmæt" að eigin mati.

Þetta minnir óþægilega á Icesave-deiluna: réttlætt sem lögmæt aðgerð gagnvart smáríki, en í reynd notað til að knýja Ísland til eftirgjafar. Munurinn er sá að þá var krafist skuldagreiðslna, nú er þrýst með tollum sem skerða þjóðartekjur.

Þetta má orða á ýmsa vegu og skreyta með fallegum frösum, en í grunninn er málið einfalt: við erum sett til hliðar þrátt fyrir EES-samninginn. Ef þetta er virðingin sem samningurinn fær, verðum við að spyrja: viljum við halda áfram í leik þar sem reglurnar breytast þegar Brussel hentar?