Evrópusambandstrúboð

Í Morgunblaðinu í dag [13. mars sl.] (á bls. 29) er grein eftir Andrés Pétursson formann Evrópusamtakanna. (Þau samtök eru vel að merkja ekki samtök Evrópubúa heldur félag sem beitir sér fyrir inngöngu Íslands í Evrópusambandið.) Í greininni segir Andrés meðal annars: „Á meðan andstæðingar aðildar Íslands að Evrópusambandinu geta ekki bent á raunhæfa langtímalausn á efnahagsvandræðum Íslendinga er ekki hægt að segja annað en að þeir séu á harðahlaupum frá veruleikanum.“

Hann skrifar eins og það sé sjálfsagt og augljóst að efnahagsvandi Íslendinga leysist við inngöngu í Evrópusambandið. En hversu trúlegt er að vandamál, sem eru að hluta afleiðing af alþjóðlegri niðursveiflu í efnahagslífi og að hluta afleiðing af því hve margir Íslendingar eyða um efni fram, leysist við inngöngu í Sambandið?

Hann skrifar líka eins og efnahagsvandi Íslendinga sé verri eða alvarlegri en hliðstæð vandamál í ríkjum Evrópusambandsins. En þetta er ekki afskaplega sennilegt þegar litið er til þess að Íslendingar búa að meðaltali við talsvert betri kjör, tryggari afkomu og minna atvinnuleysi en flestar þjóðir í Sambandinu. Þegar horft er til langs tíma (til dæmis síðustu 20 ára) er hagvöxtur hér á landi líka meiri en í flestum Sambandsríkjunum.

Ætli sannleikurinn sé ekki sá að ríki Evrópusambandsins glíma við hagstjórnarvanda rétt eins og ríkin utan þess og upptöku evru fylgja ekki bara kostir heldur líka gallar. Ef eitthvað er þá virðast lönd utan Sambandsins, eins og Noregur, Sviss og Ísland, búa við betri hag en þau lönd innan Sambandsins sem líkjast þeim helst. Þjóðir innan sambandsins sem ekki nota evru (t.d. Danmörk, Svíþjóð og England) virðast líka hafa það alveg eins gott og nágrannalönd (t.d. Þýskaland, Finnland og Írland) sem nota evruna fyrir gjaldmiðil.

Þeir sem halda að öll okkar vandamál leysist við það að ganga í Sambandið og taka upp evru virðast mjög uppteknir af tímabundnum vandamálum í hagstjórn hér á landi en horfa fram hjá vandamálum á evrusvæðinu. Þeir ættu kannski að reyna að átta sig á því hvers vegna þau lönd innan sambandsins sem standa okkur næst, eins og Danmörk, Svíþjóð og England, hafa kosið að taka ekki upp evru.

Getur verið að evrutal Andrésar og fleiri manna sé eins og hvert annað trúboð? Þeir vitna hver í annan og tala eins og menn sem hafa fundið Sannleikann með stórum staf og ákveðnum greini. En þegar við hin biðjum um rök fyrir þessum sannleika fáum við sjaldan að heyra neitt annað en sömu predikun endurtekna.

Atli Harðarson,
heimspekingur

(Birtist áður á bloggsíðu höfundar http://atlih.blogg.is)