Uppnám meðal danskra stjórnmálamanna vegna íhlutunar ESB-dómstólsins í velferðarmál

Miklar umræður eru meðal danskra stjórnmálamanna um stöðuna gagnvart ESB eftir að ESB-dómstóllinn hafnaði fimmtudaginn 18. júlí kröfu þýska ríkisins um að tveir námsmenn skyldu hafa búið þrjú ár samfleytt í Þýskalandi til að hljóta þýskan styrk til náms í öðru ESB-landi.

Þetta kemur fram á Evrópuvaktinni í gær.

Þar kemur einnig fram þetta:

Danskir stjórnmálamenn telja að í dóminum felist afskipti af velferðarkerfinu og þar með óviðunandi virðingarleysi fyrir fullveldi einstakra ríkja.

Alls verja Danir 12 milljörðum danskra króna (240 milljörðum ISK) til SU (Statens Uddannelsesstøtte), opinberrar fjárhagsaðstoðar til að stunda nám. Þeir sem óttast íhlutun ESB-dómstólsins minna á að í febrúar 2013 komst hann að þeirri niðurstöðu að danska ríkinu bæri að greiða SU til borgara frá öðru ESB-landi sem mætti skilgreina sem launþega. Talið er að sú niðurstaða kosti danska ríkið 200 milljónir króna (4 milljarða ISK). Þá hefur danska ríkið einnig verið dæmt til að greiða barnabætur með vísan til reglna ESB um frjálsa för. Leggur ESB-dómstóllinn höfuðáherslu á að verja þann rétt og að tryggja að unnt sé að nýta hann án hindrana, þótt viðurkennt sé eitthvert, óskilgreint, svigrúm þjóðþinga til að setja sérreglur innan eigin landamæra.

Brian Mikkelsen, þingflokksformaður danskra íhaldsmanna, hefur lagt til að gerð verði „þjóðarsátt“ til að „vernda“ danska velferðarkerfið gegn íhlutun af hálfu ESB. Hann hefur ekki lagt fram fastmótaða tillögu en hreyft því að ef til vill megi lækka skatta en þess í stað borgi menn iðgjald vegna SU og heilbrigðisþjónustu.

Í leiðara Berlingske Tidende sem birtist 15. júlí áður en þessi nýi ESB-dómur féll kemur fram að Danir séu sérstaklega viðkvæmir fyrir íhlutun af hálfu ESB á þessu sviði vegna þess að skipan velferðarmála sé önnur hjá þeim en almennt innan ESB. Í flestum Evrópulöndum greiði vinnuveitendur og launþegar gjald í tryggingarsjóð. Þar leggi því farandverkafólk sitt af mörkum til gagnkvæms sjóðs. Í Danmörku sé þess ekki krafist að menn inni neitt slíkt gjald af hendi. Í Danmörku sé nóg að menn séu í landinu og þarfnist aðstoðar. Vandinn komi til sögunnar þegar sífellt fleiri frá Austur-Evrópu setjist að í Danmörku. Blaðið minnir á að Austur-Evrópubúar séu gott vinnuafl sem sætti sig við að vinna fyrir samningsbundin laun en það eigi ekki endilega við um Dani.

Í viðbrögðum lesenda við leiðara blaðsins á netinu kemur fram að í Danmörku fylgist menn náið með umræðum um ESB í Bretlandi, Danir hafi farið með Bretum inn í ESB og íhugi Bretar brottför kunni að vera rökrétt fyrir Dani að huga að eigin framtíð í ESB. „Húsið brennur og kannski er skynsamlegast að leita að útgönguleið,“ segir lesandi Berlingske Tidende.