Reynslan af evrusvæðinu hefur einmitt verið þveröfug

Eitt af því sem stuðningsmenn þess að Ísland gangi í Evrópusambandið halda gjarnan fram er að tilkoma evrusvæðisins hafi leitt til þess að ráðamenn í aðildarríkjum þess hafi neyðst til að sýna meiri hagstjórnarábyrgð en áður. Þetta var vissulega markmiðið í upphafi, a.m.k. í orði, en raunin hefur hins vegar orðið allt önnur og verri. Reynslan hingað til hefur einmitt verið sú að stjórnvöld í evruríkjunum hafa, vegna aðildarinnar að evrusvæðinu, talið sig hafa efni á því að slá meira slöku við en áður í hagstjórn landa sinna sem aftur er ein ástæða þess svartnættis sem ófáir virtir aðilar í hinum alþjóðlega fjármálaheimi álíta að sé framundan hjá evrusvæðinu og Evrópusambandinu sem slíku og komið hefur verið inn á áður hér á þessari bloggsíðu. Aðalástæða þess er þó sú að hagkerfi aðildarríkja evrusvæðisins eru of ólík innbyrðis til að myntbandalag þeirra á milli geti talist skynsamlegt út frá hagfræðilegum forsendum. Hagkerfi evrulandanna eru þó miklu líkari en nokkurn tímann íslenska hagkerfið og það sem gengur og gerist á evrusvæðinu.

Lykilatriði í þessu sambandi er að svonefndur stöðugleikasáttmáli evrusvæðisins sem ætlað var að hafa hemil á aðildarríkjunum með því að banna þeim að hafa meiri fjárlagahalla á ársgrundvelli en sem nemur 3% af landsframleiðslu þeirra. Skemmst er frá því að segja að sáttmáli þessi hefur reynst að mestu gagnslaus svo að segja allt síðan evrusvæðið var sett á laggirnar. Frakkar og Þjóðverjar hafa t.a.m. brotið gegn sáttmálanum hvað eftir annað á undanförnum árum og komist upp með það í krafti stærðar sinnar án þess að vera refsað fyrir sem þó er gert ráð fyrir að sé gert samkvæmt stöðugleikasáttmálanum. Minni aðildarríki (ríki eins og Portúgal og Holland sem þó eru margfalt fjölmennari en Ísland) hefur hins vegar verið miskunnarlaust refsað fyrir brot gegn sáttmálanum.

Þetta síðastnefnda er einmitt eitt besta dæmið um það hvernig það er langur vegur frá því að vera það sama að vera stórt og lítið ríki innan Evrópusambandsins.