Meira en tvölfalt fleiri andvígir aðild að ESB en hlynntir

Samkvæmt könnun Bylgjunnar og Vísis.is eru meira en tvöfalt fleiri Íslendingar andvígir aðild að ESB en hlynntir. Alls eru 62,6% andvígir aðild en aðeins 26,5% eru hlynntir aðild. Aðrir eru óákveðnir, eða 10,9%. Áhugi á aðild að ESB hefur sjaldan verið minni en þessa dagana.

Hafa eilítið málfrelsi en ekki samningafrelsi

ESB vill meina Bretlandi að semja við önnur ríki. Reyndar kemur fram í fréttinni sem þetta blogg er tengt við að Bretar megi spjalla við önnur ríki en ekki taka þátt í formlegum samningaviðræðum. ESB reynir greinilega að þvælast eins mikið og það getur fyrir því að Bretar taki sín mál í eigin hendur.

Mega ekki semja um viðskipti

Ísland og Bretland samstíga utan ESB

Afstaða Íslendinga til ESB kann að hafa verið áhrifavaldur um úrslit Brexit-kosninganna í Bretlandi á síðasta ári. Oft veldur lítil þúfa þungu hlassi og dómínóáhrif ESB-andstæðinga á Íslandi kunna, þegar sagan verður skrifuð er fram líða stundir, að verða það sem réð gangi sögunnar í Evrópu.

Th­eresa May, for­sæt­is­ráðherra Bret­lands, undirstrikar í nýlegri ræðu sinni að Bretland skuli semja við ESB sem frjálst og fullvalda ríki í tvíhliða samningum. Theresa endurspeglar þannig sjónarmið ESB-aðildarandstæðinga á Íslandi á borð við marga félaga í Heimssýn sem eru þeirrar skoðunar að Ísland skuli vera frjálst og fullvalda ríki, ráða málum sínum sjálft en í vinsamlegum og góðum samskiptum við þjóðir nær sem fjær.

Þannig segir mbl.is um stöðu Bretlands:

Bret­land get­ur ekki und­ir nokkr­um kring­um­stæðum verið áfram hluti af innri markaði Evr­ópu­sam­bands­ins enda þýddi það að Bret­ar myndu alls ekki yf­ir­gefa sam­bandið. Þetta sagði Th­eresa May, for­sæt­is­ráðherra Bret­lands, í ræðu sem hún flutti í Lanca­ster Hou­se í London í dag þar sem hún greindi frá því með hvaða hætti Bret­ar muni ganga úr Evr­ópu­sam­band­inu. Samþykkt var að ganga úr sam­band­inu í þjóðar­at­kvæði í Bretlandi síðasta sum­ar.

May sagði hins veg­ar sam­kvæmt frétt breska rík­is­út­varps­ins BBC að rík­is­stjórn henn­ar hefði í hyggju að semja við Evr­ópu­sam­bandið um eins greiðan aðgang að innri markaði Evr­ópu­sam­bands­ins og mögu­legt væri í kjöl­far þess að Bret­land seg­ir skilið við sam­bandið. Hún greindi enn­frem­ur frá því að báðar deild­ir breska þings­ins, neðri deild­in og lá­v­arðadeild­in, fengju tæki­færi til þess að greiða at­kvæði um end­an­leg­an samn­ing við Evr­ópu­sam­bandið um úr­sögn Bret­lands þegar hann lægi fyr­ir.

For­sæt­is­ráðherr­ann hét því enn­frem­ur sam­kvæmt frétta­vef breska rík­is­út­varps­ins BBC að Bret­ar myndu ekki leng­ur greiða háar fjár­hæðir til Evr­ópu­sam­bands­ins. Lögð yrði enn­frem­ur meðal ann­ars áhersla á að semja um toll­frjáls viðskipti við sam­bandið, viðhalda ferðaf­relsi á milli Norður-Írlands og Írlands, semja um nýja viðskipta­samn­inga við ríki utan Evr­ópu­sam­bands­ins og áfram­hald­andi sam­starf á sviði leyniþjón­ustu- og lög­reglu­mála.

Enn­frem­ur hef­ur rík­is­stjórn Bret­lands lagt ríka áherslu á mik­il­vægi þess að taka í eig­in hend­ur að fullu stjórn inn­flytj­enda­mála lands­ins. Þá sagði May bresk stjórn­völd vilja að úr­sögn Bret­lands myndi eiga sér stað skref fyr­ir skref þannig að hags­mun­um viðskipta­lífs­ins yrði ekki stefnt í hættu. Hún varaði Evr­ópu­sam­bandið við því að beita Breta refsiaðgerðum vegna úr­sagn­ar­inn­ar enda myndi það verða til þess að skaða hags­muni ríkja sam­bands­ins.

For­sæt­is­ráðherr­ann lagði enn­frem­ur áherslu á að með úr­sögn­inni væru Bret­ar að opna fangið gagn­vart heim­in­um. Bret­land myndi áfram laða að sér hæfi­leika­fólk alls staðar að. Bret­ar yrðu hins veg­ar að fara með stjórn landa­mæra sinna sjálf­ir. Bresk­ir kjós­end­ur hefðu kosið með bjart­ari framtíð fyr­ir Bret­land og að landið yrði í kjöl­farið sterk­ara, rétt­lát­ara og sam­einaðra. Saga Bret­lands sýndi að Bret­ar væru í eðli sínu alþjóðasinn­ar og svo yrði áfram.

Við ríki Evr­ópu­sam­bands­ins sagði May að Bret­land yrði áfram traust­ur sam­starfsaðili þeirra, vilj­ug­ur bandamaður og ná­inn vin­ur. „Við vilj­um kaupa vör­ur ykk­ar, selja ykk­ur okk­ar vör­ur, eiga í eins frjáls­um viðskipt­um við ykk­ur og mögu­legt er og vinna með ykk­ur að því að tryggja ör­yggi okk­ar og vel­meg­un með áfram­hald­andi vin­skap. Hún kallaði eft­ir nýju sam­starfi á jöfn­un grund­velli. Ekki fyr­ir­komu­lagi þar sem Bret­land yrði að hluta til í sam­band­inu.

„Við ætl­um ekki að ganga inn í fyr­ir­komu­lag sem önn­ur ríki búa við. Við ætl­um ekki að halda í hluta af aðild­inni [að Evr­ópu­sam­band­inu] þegar við hverf­um á braut,“ sagði May. Bresk­ir kjós­end­ur hefði kosið með opin augu og vitað hvað þeir voru að greiða at­kvæði um. Breska þjóðin væri að sam­ein­ast í kjöl­far þjóðar­at­kvæðis­ins. Tíma­bært væri að binda endi á and­stæðar fylk­ing­ar í mál­inu og tals­mát­an­um sem hefði fylgt þeim og snúa bök­um sam­an og tryggja að úr­sögn­in úr Evr­ópu­sam­band­inu skilaði sem hag­stæðastri niður­stöðu fyr­ir Bret­land.

Verða utan innri markaðar ESB

ESB-lög utan um ekki neitt

Það verður varla neinu logið um ESB. Nú verða menn hér á landi að setja lög um starfsemi sem er ekki til í landinu, bara af því að það er til einhver ESB-tilskipun um málið. Í þetta sinn ræðir um svokallaðar fjármálasamsteypur. Þótt ekki séu neinar fjármálasamsteypur starfandi í dag á Íslandi telur fjármálaráðuneytið nauðsynlegt að til staðar sé löggjöf um viðbótareftirlit með þeim - af því til er tilskipun frá Brusel um málið.

Viðskiptablaðið skýrir frá þessu. 

Endalok evrunnar?

Bandaríski hagfræðingurinn Joseph Stiglitz segir ekki ósennilegt að endalok evrunnar séu skammt undan. Hann segir evruna vera undirrót stöðnunar í Evrópu og að evrusamstarfið hafi verið gallað frá upphafi, en samhliða vaxandi efnahagslegum og pólitískum klofningi í álfunni séu stjórnmálaöfl andvíg evrunni að sækja í sig veðrið og jafnvel ná yfirhöndinni. Tækifærin til að skapa hagkvæmara myntsvæði í Evrópu gætu hafa gengið til þurrðar.

Þetta kemur fram á vb.is sem vitnar í grein Stiglitz í Fortune.

Í endurbirtingu Viðskiptablaðsins kemur m.a. fram:

Stiglitz teiknar upp mynd af evrusamstarfinu sem eins konar harmleik. „Markmið evrunnar var að auka hagsæld í Evrópu. Það átti síð- an að efla efnahagslega og pólitíska samþættingu. Evran var pólitískt verkefni, en stjórnmálin voru ekki nógu sterk til að skapa stofnanafyrirkomulag sem tryggði velgengni,“ segir Stiglitz. En evran hefur leitt til stöðnunar og aukinnar sundrungar fremur en samstöðu, og segir hann evruna ógna Evrópusambandinu.

Í nokkrum Evrópuríkjum hafa kjósendur komið óánægju sinni með evruna á framfæri með því að hafna miðjuflokkum. Fram undan eru kosningar víða um álfuna, t.d. í Frakklandi og Þýskalandi, og hafa stjórnmálaflokkar andvígir evrunni og/eða áframhaldandi ESB aðild verið að sækja í sig veðrið. „Mótmælendahópar eru að ná yfirhöndinni,“ segir Stiglitz. Evrópusambandið teflir á tæpasta vað og þegar markaðsaðilar skynja að evran sé ekki lengur raunhæfur kostur til lengri tíma litið hverfur trúin á evrusamstarfið, sem líður þá undir lok.

Árið 2017 getur því orðið ár umbóta innan evrusvæðisins eða árið sem samstarfið gengur sér til húðar. „Ef myntsvæðið á að virka þarf meiri Evrópu – meiri samstöðu,“ segir Stiglitz. Til þess þurfi sterkari hagkerfi evrusvæðisins að styðja við bakið á þeim veikari. Einnig þurfi sameiginlegar stofnanir á borð við sameiginlegt innstæðutryggingarkerfi og sameiginlegt atvinnuleysisbótakerfi, en þar fyrir utan hefur Stiglitz áður nefnt evrópskt bankasamband, fráhvarf frá niðurskurði, skiptingu evrunnar í evru fyrir ríki í Norður-Evrópu og evru fyrir SuðurEvrópu, eða jafnvel afnám evrusamstarfsins. Annmarkar evrusvæðisins gera slíkar umbætur þó erfiðar, og eftir því sem umbæturnar dragast á langinn eykst klofningur Evr- ópuríkjanna og pólitískur umbótavilji fjarar út.

„Það er allt eins líklegt að stjórnmálaöflin séu að fara í hina áttina, og ef það verður raunin er það aðeins tímaspursmál hvenær Evrópa lítur til baka á evruna sem áhugaverða og vel meinandi tilraun sem ekki gekk upp – með miklum kostnaði fyrir almenning í Evrópu og lýðræðisríki þeirra.“

Þjóðaratkvæðagreiðslur grafa undan ESB

Forsætisráðherra Slóvakíu, Robert Fico, hefur hvatt leiðtoga í ESB-löndunum til að forðast þjóðaratkvæðagreiðslu-ævintýri, eins og hann segir, í innanlandsmálum þar sem slíkt stofni ESB og evrunni í hættu. Fico vill koma í veg fyrir ævintýri eins Brexit-þjóðaratkvæðagreiðsluna og þjóðaratkvæðagreiðslu Ítala í haust. Slíkt sé ógn við ESB.

EuObserver skýrir frá.

 

 

ESB er ófært um að gera umbætur

Daniel Hannan, Evrópuþingmaður breska Íhaldsflokksins, segir tvö stærstu verkefni ESB, evruna og Schengen, hafa beðið skipbrot. „Ég held að aðalvandamál ESB sé að það er ófært um að gera umbætur á sjálfu sér. Það fylgir fast eftir stefnumörkunum sem augljóslega eru að mistakast, en tvö stærstu verkefni þess á síðustu 20 árum, evran og Schengensvæðið, hafa hvort tveggja gersamlega beðið skipsbrot.“

Þetta segir Daniel Hannan í viðtali við Viðskiptablaðið, en Daniel er þingmaður breska Íhaldsflokksins á þingi ESB. Hann hefur í gegnum árin margoft komið hingað til lands ásamt því að vísa óspart á gott gengi Íslands utan Evrópusambandsins í baráttu sinni fyrir útgöngu lands síns úr sambandinu.

Í viðtali við Viðskiptablaðið segir hann:

„Mér varð ljóst að við myndum vinna daginn sem David Cameron, fyrrum forsætisráðherra, kom til baka frá viðræðum við forystumenn Evrópusambandsins án samþykkis fyrir því að breska ríkið gæti fengið nokkurt einasta valdaframsal til baka frá Brussel,“ sagði Daníel Hannan þegar Viðskiptablaðið ræddi við hann þar sem hann var staddur á heimili sínu.

„Því ef hann hefði getað komið þaðan, þó ekki nema með smávægilegustu endurheimtur á fullveldi, hefði hann getað sagt, að nú hefðum við sett fordæmið, að hann hefði sýnt fram á að mögulegt væri að fá völd til baka frá Brussel, í stað þess að þau færist sífellt frá þjóðríkjunum til Evrópusambandsins.“

Hins vegar hafi hann komið til baka án nokkurs valdaframsals, án nokkurrar minnkunar fjárframlags til sambandsins og í raun ekki einu sinni samning, að sögn Hannan.

„Ég hélt baráttufundi upp á hvern einasta dag á þessum tíma og viðbrögðin voru samstundis alls staðar þau sömu,“ segir Hannan sem segir að fólk hafi spurt sig einfaldrar spurningar.

„Ef þeir fara svona með okkur, næst stærsta fjárhagsbakhjarl sambandsins, áður en við höldum þjóðaratkvæðagreiðsluna, það er að gefa ekki minnstu spönn eftir, hvernig munu þeir þá koma fram við okkur daginn eftir að við kjósum að halda okkur í sambandinu?“

Spurður út í hvers vegna hann hafi fórnað þægilegu og vel launuðu starfi sem þingmaður í hjarta valdsins í Brussel og barist gegn því segir Hannan ástæðuna vera í raun einfalda.

„Það minnir mig á þegar ég var á ferð um Austur-Evrópu þegar ég var táningur. Þá gátu allir séð að þörf var á umbótum en kerfið var ófært um það og þurfti að lokum að skipta því út fyrir annað. Það eru svo sterkir hagsmunir fyrir því að halda hlutunum óbreyttum.“

Vísar Daniel Hannan meðal annars í loforð um að allir myndu græða á evrunni.

„Framkvæmdastjórn Evrópusambandsins sagði að með því einfaldlega að taka upp evru myndi það bæta einu prósentustigi við verga landsframleiðslu á hverju ári það sem eftir væri, til viðbótar við allt annað sem myndi gerast, sem hljómar fáránlega í dag,“ segir Hannan.

„Bæði evran og Schengensvæðið eru áætlanir sem ekki geta staðið af sér vond veður, heldur eru bara byggð fyrir góðviðrisdaga. Fyrst kom skuldakreppan sem sýndi veikleika sameiginlega gjaldmiðilsins og svo flóttamannavandinn sem hefur gert Schengensvæðið gersamlega marklaust.“

 

Sjálfstæðismenn hafa ekki áhuga á ESB-leið Viðreisnar

Gunnlaugur Snær Ólafsson, formaður utanríkismálanefndar Sjálfstæðisflokksins, segir í frétt sem birt er á mbl.is í dag að ef fréttir um samkomulag á milli Sjálfstæðisflokks, Viðreisnar og Bjartrar framtíðar um að efna til þjóðaratkvæðagreiðslu um aðild að ESB séu réttar þá væri það í algjörri andstöðu við samþykktir landsfundar Sjálfstæðisflokksins.

Gunnlaugur segir: 

„Sjálf­stæðis­flokk­ur­inn myndi ein­göngu krefjast þjóðar­at­kvæðagreiðslu ef það ætti að sækja um aðild að nýju. Sjálf­stæðis­flokk­ur­inn ætlaði ekki að hafa frum­kvæði að því að sækja um að nýju því hann er and­snú­inn því að ganga í Evr­ópu­sam­bandið. Þetta er ákveðin mót­sögn ef slík at­kvæðagreiðsla ætti sér stað,“ seg­ir Gunn­laug­ur.

Sjá nánar hér.

 

Flokksmenn hafa engan áhuga á þessu

Kvótinn seldur úr landi værum við í ESB

Sameiginleg fiskveiðilöggjöf Evrópusambandsins skilgreinir fiskimið sem sameiginlega auðlind, sem allar aðildarþjóðir þess hafi jafnan aðgang að. Íslenidngar eru minna en 0,1% af íbúafjölda sambandsins í kerfi þar sem kosið er um úthlutunina eftir íbúavægi.

Þetta segir Daníel Hannan, breskur þingmaður á ESB-þinginu, í viðtali við Viðskiptablaðið

Hann segir enn fremur:

„Þetta væri gert smátt og smátt, og byggt í grunninn á skiptingunni frá árinu áður en ég held að það sé engin ástæða til að búast við að íslensk fyrirtæki myndu halda sínum hlut. Ég trúi því að sjónarmiðið í Evrópu yrði, þegar fiskimiðin væru orðin samevrópsk eign, að Ísland nyti of hás hlutfalls sameiginlegu auðlindarinnar, svona ef miðað væri við landafræði þess og íbúafjölda.“

Spurður hvort íslenskir kvótaeigendur munu geta selt kvótann úr landi ef við værum í Evrópusambandinu, þar sem eflaust fengist hærra verð fyrir kvótann á Evrópumarkaði heldur en á hinum lokaða íslenska markaði, svarar hann því játandi.

„Auðvitað gætu þeir þá selt hann til hæstbjóðanda eins og breskir skipsherrar hafa gert. Tveir þriðju hlutar kvótans sem áður var veiddur við norðvesturhluta landsins í kringum Grymsby, er núna veiddur af einum gríðarlega stórum hollenskum frystitogara sem keypti upp allan kvótann,“ segir Daniel sem er mjög bjartsýnn á framtíð Bretlands nú þegar hillir undir fullt sjálfstæði, þar á meðal í sjávarútvegsmálum.