Hver á að gefa út heimildir til Íslandsferða?

Fyrir örfáum áratugum hefði flestum á Íslandi þótt fjarstæða að stórveldi á meginlandi Evrópu fengi að ráða hverjir fengju að heimsækja Ísland, en ekki íslensk stjórnvöld.  Engu að síður stefnir í að svo verði og það án nokkurrar umræðu í landinu.    

Nú er það svo að Íslendingar eru háðari utanríkisviðskiptum en flestar aðrar þjóðir og því augljóslega afar undarleg ráðstöfun að fela erlendu stórveldi að ákveða hverjir mega heimsækja Ísland.  Það kann að vera meinalaust þegar allt leikur í lyndi, en skjótt skipast veður í lofti í alþjóðastjórnmálum og hver veit hver verður næsti óvinur eða keppinautur Þýskalands, Frakklands og þeirra fylgiríkja? 

Það er ólíklegt að það verði Íslandi til farsældar að blandast inn í togstreitu eða átök erlendra stórvelda með þeim hætti sem líklegt er að verði ef eitthvert stórveldi telur sig hafa rétt til að ákveða hverjir fái koma til Íslands.

 

Leiðin út úr auraþokunni

Stundum getur verið erfitt að sjá til lands í þokukenndri umræðu.  Lausnin er þá að hreinsa burtu froðuna.  Það er stundum hægt að gera með því að huga að breytistærðum.  Raunvextir eru breytistærð sem lýsir leiguverði á peningum.  Nafnvextir eru líka breytistærð sem gott getur verið að nota, en hafa verður í huga verðrýrnun gjaldmiðils í því samhengi. 

Breytistærðir sem lýst er með orðum á borð við „borga þrisvar fyrir íbúð“ eru erfiðar viðfangs.  Maður kaupir íbúð á 10 milljónir og 20 árum síðar selur hann íbúðina á 50 milljónir.  Hann borgar 50 milljónir í vexti og afborganir.  Hversu oft borgar hann íbúðina sína?  Hann borgar 5 sinnum kaupverðið, en einu sinni verðmæti íbúðarinnar sem hann seldi.   Reikna mætti meðalverð íbúðarinnar á tímabilinu sem hann átti hana eða taka meðaltal af kaupverði og söluverði.  Niðurstaðan af æfingum af þessu tagi er að breytistærðin „borga X sinnum fyrir íbúð“ er illskiljanleg og vond.  Hún gegnir helst því hlutverki að dæla þoku inn í umræðuna og kannski er það hið raunverulega markmið. 

Best er að hætta að nota vondar breytistærðir og halda sig við hið einfalda, vexti og raunvexti.

Raunvextir á óverðtryggðum húsnæðislánum eru nálægt núlli á Íslandi. Það verður seint talið hátt verð, jafnvel þótt þeir séu neikvæðir í sumum öðrum löndum.  Ekki er augljóst að mikil sanngirni felist í neikvæðum raunvöxtum.  Greiðslubyrði er á hinn bóginn há á flestum óverðtryggðum lánum.  Það er tæknilegt vandamál sem einfalt ætti að vera að laga, ef vilji stæði til þess.

 

 

 

 

Nýir tímar með nýjum gjalddögum

Eins og fæstir líklega vita og fjölmiðlar fjalla ekki um er nýr skattur sem Evrópusambandið hyggst leggja á atvinnulíf á Íslandi handan við næstu áramót.  Það er vegabréfsáritunargjald fyrir ferðafólk frá löndum utan Schengen.  Í fljótu bragði virðist heildarupphæðin vera um milljarður, en mjór er mikils vísir.  Það borgar sig ekki alltaf fyrir valdhafa að taka of stór skref í álögum.  Skatturinn leggst vitaskuld jafnt á þá utansveitarmenn sem heimsækja Ísland og þá sem heimsækja Hannover eða Essen.  Munurinn er sá að atvinnulíf í þeim borgum snýst að óverulegu leyti um ferðamenn frá fjarlægum löndum, ólíkt því sem á við á Íslandi.  Skatturinn leggst með öðrum orðum margfalt þyngra á íslenskt atvinnulíf en atvinnulíf annars staðar í Evrópu.

Hitt er svo enn umhugsunarverðara, það er spurningin um það hvort embættismenn í gömlu evrópsku nýlenduveldunum eigi að fá að ráða því hvort breskir skólakrakkar fái að skoða hraun á Íslandi?

 

17. júní 2023

 

Í dag eru liðin 212 ár frá fæðingu Jóns Sigurðssonar og rétt er að  minnast þriggja atriða í málflutningi Jóns og baráttu.

 

Í fyrsta lagi hvatti Jón íslenska þjóð eindregið til að taka ráð sín í eigin hendur.  Ekki var það vegna andúðar á Dönum, heldur vegna þess að hann taldi einfaldlega skynsamlegast að sérhver þjóð réði sér sjálf.

 

Í öðru lagi var Jón hlynntur því að Íslendingar ættu vinsamleg samskipti við sem flestar þjóðir og að best væri að verslun væri sem frjálsust

 

Í þriðja lagi beitti Jón aldrei sverði, heldur penna.   Af því er mikill sómi sem margar þjóðir mættu líta til. 

 

Íslendingar og aðrir íbúar heimsins geta enn mikið lært af Jóni Sigurðssyni.

 

Heimssýn óskar landsmönnum öllum gleðilegrar þjóðhátíðar

Þetta er stærra mál

Yfirstandandi styrjöld í austurvegi er slæm.  Mjög slæm.  Hana þarf að stöðva strax, en það er ekki augljóst að brottrekstur rússneska sendiherrans færi okkur neitt í átt að því takmarki. Þá eru mörg önnur mál sem þjóðir þutfa að eiga samskipti um, sem ekki tengjast styrjöldinni með beinum hætti.   

Jón Bjarnason, fyrrverandi formaður Heimssýnar, fyrrverandi ráðherra m.m. fer yfir málin í pistli sínum sem birtur er hér:

https://jonbjarnason.blog.is/blog/jonbjarnason/entry/2291284/

 

Stóra Ritzkexmálið vindur upp á sig

Í apríl var sagt frá ólgu vegna þess að Ritzkex var meira en tvöfalt dýrara í kaupfélaginu á Spáni, en í Reykjavík.  Nú fréttist að þetta sama kex sé enn dýrara á Ítalíu.  Samkvæmt hagfræði sumra talsmanna Evrópusambandsaðildar hlýtur gjaldmiðillinn að vera undirrót vandans. Þess verður þá varla langt að bíða að íbúar þessara suðurhreppa Evrópusambandsins krefjist þess að upp verði tekin íslensk króna í stað evru. 

https://www.facebook.com/groups/heimssyn  

Stefán messar

Ástæða er til að vekja athygli á samtali þeirra Péturs Gunnlaugssonar og Stefáns Pálssonar á Útvarpi sögu.  Stefán ræðir m.a. um Evrópusambandið og hugmyndir manna þar á bæ um aukin hernaðarútgjöld.  

https://utvarpsaga.is/stefan-palsson-stjornmalamenn-fa-falleinkunn-i-utanrikismalum/

Skorið og saltað í tunnu

Öðru hverju sprettur upp sú skoðun að Íslendingar yrðu í einhverjum skilningi öruggari með því að vera þegnar í Evrópusambandinu.  

Hjörtur saxar allt það bull niður svo ekkert stendur eftir.  Þeir sem hafa efasemdir um hernað og hernaðarbandalög þurfa ekki að lesa Hjört, þeir munu aldrei kjósa að ganga í bandalag sem langar óskaplega mikið að verða herveldi á þeim forsendum að það geti það hvort eð er ekki. 

https://heimssyn.blog.is/blog/heimssyn/entry/2291211/

 

Beðið eftir sumarleyfi

Langt er síðan Rússar tóku að herja í Úkraínu af fullum þunga, þótt ófriður hafi reyndar verið þar í mörg ár. 

Þann 9. júní 2023 fer Alþingi í sumarfrí. Sama dag tilkynnir utanríkisráðherra að hann hafi ákveðið að leggja niður starfsemi sendiráðs Íslands í Moskvu og biður rússneska sendiherrann að fara heim til sín.  Það gæti auðvitað verið tilviljun að þetta gerist sama dag.  Það er að minnsta kosti ljóst að Alþingi í sumarfríi fundar ekki um mál af þessu tagi, frekar en um nokkuð annað.  

Hefði ekki verið best að leyfa Alþingi að hafa skoðun á málinu?

 

Heimssýn er líka á Fasbók - gerist áskrifendur:

 

https://www.facebook.com/groups/heimssyn

 

 

Hver ræður?

Þær fréttir berast nú úr austurvegi að Ísland sé komið á lista yfir „óvinveitt ríki“.  Það getur átt sér ýmsar skýringar.  Í alþjóðasamskiptum vegast ýmis sjónarmið á, meðal annars hagsmunir í víðum skilningi, sem og almenn sjónarmið um hvað sé réttlátt og skynsamlegt.

Þegar leitað er upplýsinga um málið hjá Alþingi finnst ekkert.  Greinargóðar upplýsingar eru um merkingu á vörum frá hernumdum svæðum í Palestínu, kaup á sjúkrahúsum handa Úkraínumönnum o.s.frv.  Ekkert finnst frá Alþingi um undanfara þess að mesta stórveldi Evrópu sem nú á í stríði við Evrópusambandið lítur á Ísland sem „óvinveitt ríki“. 

Er málið kannski Alþingi Íslendinga óviðkomandi?

 

https://www.rt.com/news/577799-iceland-suspends-embassy-russia/

 

Heimssýn er líka á Fasbók - gerist áskrifendur:

 

https://www.facebook.com/groups/heimssyn