Hvert fór áróðursfé Evrópustofu?

Evrópusambandið opnaði áróðurs- og kynningarmiðstöð á Íslandi haustið 2010. Heimildin til að reka hér slíka miðstöð byggðist á skuldbindingum sem Íslendingar gengust undir sem umsóknarríki. Sendiherra ESB hér á landi fór ekkert í launkofa með hver væri tilgangur með "Evrópustofu", en hann fólst í víðtækri gagnasöfnun um skoðanir almennings og afstöðu og hvernig mætti hafa áhrif á viðhorf Íslendinga til inngöngu í ESB.

Svo segir í nýlegu bloggi Jóns Bjarnasonar, formanns Heimssýnar. Síðan segir:

Í viðtali við Morgunblaðið 10.11. 2010 sagði hann (þ.e. sendiherra ESB) m.a.:

"Við vilj­um skilja upp­lýs­ingaþörf ólíkra hópa. Hvað veit fólk og hvað veit það ekki? Hver eru, svo dæmi sé tekið, viðhorf og upp­lýs­ingaþörf ungs fólks, há­skóla­fólks eða elli­líf­eyr­isþega?“ seg­ir Timo Summa, formaður sendi­nefnd­ar ESB á Íslandi, um fyr­ir­hugað kynn­ing­ar­starf sam­bands­ins á Íslandi næstu miss­er­in.

„Við lít­um á mis­mun­andi hópa og hver afstaða borg­ar­búa eða fólks á lands­byggðinni er til aðild­ar. Við vilj­um vita þetta svo við get­um und­ir­búið kynn­ing­ar­gögn í sam­ræmi við það. Við vilj­um vita hvar eyður eru í þekk­ing­unni og reyn­um í fram­hald­inu að leysa það.“

Spurður um um­fang "kynn­ingar­átaks­ins" svar­ar Summa því til að millj­ón evra, eða 155 millj­ón­ir króna, muni renna til kynn­ing­ar á ESB á Íslandi á næstu tveim­ur árum. Í fyrstu sé gert ráð fyr­ir fjór­um til fimm starfs­mönn­um sem hafi það að full­um starfa að dreifa upp­lýs­ing­um um sam­bandið til al­menn­ings. Þá muni skrif­stof­an í Aðalstræti og úti­bú henn­ar á Ak­ur­eyri styðja fyr­ir­lestra­hald og annað kynn­ing­ar­starf. ESB kortleggur Ísland

Samkvæmt Vínarsáttmálanum um réttindi, skyldur og friðhelgi diplómata mega erlendir sendiherrar ekki blanda sér í innanríkismál gistiríkisins.

Þá er diplómatisk staða sendiherra ESB á Íslandi óljós því að aðeins ríki og formleg sambandsríki mega halda úti sendiherrum í öðrum löndum á grundvelli Vinarsáttmálans.

Bein afskipti sendiherra ESB og starfsemi áróðursskrifstofu Evrópusambandsins eru því brot á fullveldi Íslands. Hins vegar sækir Evrópusambandið sér heimild til víðtækrar áróðursstarfsemi hér á landi í skuldbindingarnar sem Ísland gekkst undir sem umsóknarríki að ESB. Þess vegna er mikilvægt að afturkalla umsóknina og loka Evrópustofu.

Afturköllun er bara staðfesting á árangursleysi fyrri stjórnar

Afturköllun umsóknar um aðild að ESB er ekkert annað en rökrétt staðfesting á stöðu málsins eftir árangursleysi ríkisstjórnar Jóhönnu Sigurðardóttur í málinu. Hún varð strand í málinu vegna ósættanlegs ágreinings við ESB í sjávarútvegsmálum og landbúnaðarmálum. Það var Alþingi sem setti málið af stað. Því er rétt að Alþingi stöðvi málið með formlegum hætti.

 

Mbl.is segir svo:

Fjár­málaráðherra sagðist á Alþingi í dag gera ráð fyr­ir að til­laga ut­an­rík­is­ráðherra um slit á aðild­ar­viðræðum við Evr­ópu­sam­bandið verði lögð fram inn­an fárra daga. Hann kallaði jafn­framt eft­ir efn­is­legri umræðu um það hvað það þýði fyr­ir Ísland að ganga í Evr­ópu­sam­bandið.

Guðmund­ur Stein­gríms­son, formaður Bjartr­ar framtíðar, spurði Bjarna Bene­dikts­son, fjár­málaráðherra, um til­lögu Gunn­ars Braga Sveins­son­ar, ut­an­rík­is­ráðherra, þess efn­is að kalla beri aðild­ar­um­sókn Íslands að Evr­ópu­sam­band­inu til baka.

Guðmund­ur minnti Bjarna á það hversu mik­illi and­stöðu til­lag­an mætti þegar hún var lögð fram í fyrra og sagðist hann hafa vonað að þing­heim­ur all­ur og þjóðin hafi dregið þann lær­dóm af þeirri rimmu, að þessu mikla deilu­máli þurfi að leiða til lykta með upp­byggi­legri hætti.

Bjarni sagði of mikið gert úr stöðu Íslands í aðild­ar­viðræðunum. „Hverju myndi það skipta að fá þá niður­stöðu að ekki ætti að slíta viðræðum eða að rík­is­stjórn­in taki þá ákvörðun að fara ekki í viðræðuslit þegar fyr­ir ligg­ur að hún ætl­ar ekki að standa í viðræðum?“

Hann sagði þetta forms­atriði enda sé Ísland ekki í aðild­arfasa, ekki í viðræðum. Og ef það fá­ist meiri­hluti fyr­ir aðild að ESB í framtíðinni sé hægt að sækja um að nýju og ljúka viðræðum á einu kjör­tíma­bili.

Guðmund­ur vísaði í stjórn­arsátt­mál­ann þar sem seg­ir að hlé verði gert á aðild­ar­viðræðum við ESB. Þar komi hins veg­ar ekki fram að slíta beri viðræðunum. Þá hafi stjórn­ar­flokk­arn­ir ekki greint frá því í kosn­inga­bar­átt­unni að þeir hygðust gera það. Sök­um þessa hafi stjórn­ar­flokk­arn­ir ekki umboð til að slíta viðræðunum og þurfi til þess að sækja sér umboð með alþing­is­kosn­ing­um.

Tillaga um slit innan fárra daga

Þýskir fjölmiðlar húðskamma Seðlabanka ESB

Þýskir fjölmiðlar vanda Seðlabanka evrunnar ekki kveðjurnar um þessar mundir fyrir áformin um að fleyta peningum í hagkerfi evrulandanna með kaupum á ríkisskuldabréfum í þeirri von að þannig aukist eftirspurn og hagvöxtur. Frá upphafi var það nefnilega bannað að evruseðlabankinn fjármagnaði opinberar skuldir. Með lagaflækjum hefur verið fundin leið framhjá því lagaboði og fyrir vikið eru þýskir fjölmiðlamenn margir hverjir rauðir af bræði.

Svo segir Financial Times. 

Gagnrýnin í Þýskalandi er af margvíslegum toga. Angela Merkel, sem hefur margítrekað að evrukreppan sé ekki að baki, óttast að það muni verða skattgreiðendur í Þýskalandi og öðrum vel stæðum ríkjum sem muni þurfa að greiða reikninginn fyrir önnur lönd. Hans-Werner Sinn, einn af virtari hagfræðingum í Þýskalandi og stjórnandi IFO efnahagsstofnunarinnar, segir að ríki á jaðarsvæðunum og seðlabankar þeirra séu nú þegar svo skuldsett að þau muni ekki geta bætt meiru á sig. 

Hið víðlesna blað, Bild, segir að lækkun evrunnar muni koma í veg fyrir nauðsynlegar umbætur í hagkerfum evrulandanna. Hið virta blað, Frankfurter Allgemeine, hefur miklar efasemdir um að þensluaðgerðir evrubankans muni skila árangri til lengdar. Meira að segja fulltrúi Þýskalands í stjórn evrubankans, Sabine Lautenschläger, hefur miklar efasemdir um árangur væntanlegra aðgerða.

 

Það verður því fróðlegt að sjá hvernig væntanlegar aðgerðir Seðlabanka evrunnar muni líta út í lok vikunnar og enn fremur verður fróðlegt að sjá hvort þær komi til með að draga úr fylgi vinstrabandalagsins Syriza í kosningunum á Grikklandi á sunnudag. Syriza hefur sem kunnugt er boðað að horfið verði frá harkalegum sparnaðaraðgerðum í boði ESB og AGS nái bandalagið áhrifum við stjórn landsins eftir kosningarnar.

 

Margrét Tryggvadóttir: ESB-umsóknin átti bara að vera könnunarviðræður

Ásthildur Cesil Þórðardóttir bloggari fjallar um bók Margrétar Tryggvadóttur, Útistöður, sem kom út á síðasta ári. Bókin er greinilega fróðleg lesning um sýn nýs þingmanns á störf Alþingis og í stjórnmálaflokkunum. Margrét fjallar þar meðal annars um Evrópusambandsumsóknina sem hún segir að margir hafi skilið sem saklausar könnunarviðræður án þess að menn vildu eða ætluðu sér inn.

Í bloggi sínu segir Ásthildur: „Menn fara mikinn vegna yfirlýsinga forystumanna stjórnarflokkanna um að afturkalla ESB umsóknina. Hótanir um að standa vaktina niður á Austurvelli og jafnvel safna undirskriftum. Ég spyr bara hvar var þetta fólk þegar ákveðið var að sækja um? Ég hef verið að lesa bókina hennar Margrétar Tryggvadóttur, frábær bók og afar upplýsandi um alþingi og alþingismenn og starfsandann og RÉTTLÆTIÐ þar á bæ. Ráðlegg fólki að kaupa hana og lesa vandlega, því svo sannarlega opnar hún glugga inn í dýragarðinn Alþingi." 

Síðan vitnar Ásthildur í skrif Margrétar um umsóknina um aðild að ESB:

 

"Evrópusambandsumsóknin. 

Ég skildi þetta ferli á eftirfarandi hátt og veit um fjöldan allan af fólki sem skildi þetta á sama hátt fyrir kosningar. Við sækjum um aðild að ESB en þetta eru í raun og veru eins konar könnunarviðræður þar sem við fáum að sjá hvað er í boði en við erum samt eiginlega ekki að sækja um aðild að ESB heldur kanna hvort kröfum okkar verði mætt. Ef okkur líkar illa við þann samning sem okkur verður boðinn getum við alltaf afþakkað og haldið áfram þar sem frá var horfið. Við erum sem sagt að fara í könnunnarviðræður því að það er ekki víðtækur meirihluti, hvorki á Alþingi né meðal þjóðarinnar um stuðning við að ganga í Evrópusambandið.“

Svo segir Margrét: „Það fóru hins vegar að renna á okkur tvær grímur þegar við áttuðum okkur á tengslum Icesave- málsins og ESB umsóknarinnar og þeim mikla hraða sem átti að vera á umsókinni. Það átti sem sagt að vera sérstaklega hentugt fyrir okkur að sækja um þegar Svíar væru með forsæti í ESB og því var alls ekki hægt að fara í þjóðaratkvæðagreiðslu um það hvort rétt væri að leggja af stað í þennan leiðangur því það væri of tímafrekt. Eftir á að hygga held ég að það hafi verið stórkostleg mistök að fá ekki samþykki þjóðarinnar fyrir aðildarumsókninni, sér í lagi þar sem annar stjórnarflokkurinn var í raun á móti öllu þessu brölti.“

Ályktanir VG um ESB

Á landsfundi vorið 2013 ályktaði VG um Evrópusambandsmálin að Íslandi væri best borgið utan ESB. Flokkurinn vildi setja aðildarviðræðum tímamörk, til dæmis 1 ár frá kosningum. Það ár er nú löngu liðið. Hvers vegna gengur VG enn gegn stefnu sinni í þessum málum?

Á landsfundi flokksins árið 2011 samþykkti VG:

„Vinstrihreyfingin – grænt framboð telur nú sem fyrr að hagsmunum Íslands sé best borgið utan Evrópusambandsins. Landsfundurinn ályktar að í yfirstandandi aðildarviðræðum beri að hafna því að Ísland afsali sér forræði og yfirstjórn sjávarauðlinda innan íslenskrar efnahagslögsögu og leggur áherslu á að Ísland haldi samningsrétti vegna deilistofna á Íslandsmiðum, s.s. makríl, kolmunna, úthafskarfa, loðnu og norsk-íslensku síldinni. Sama á við hvað varðar umfang á stuðningi við íslenskan landbúnað svo og um náttúruauðlindir sem fyrirhugað er að lýsa þjóðareign í nýrri stjórnarskrá.

Landsfundurinn bendir á þá miklu skerðingu lýðræðis sem felst í ESB-aðild ásamt fullveldisafsali á fjölmörgum sviðum. Þróun innan ESB að undanförnu, nú síðast vegna átaka um framtíð evru-samstarfsins, stefnir í átt að enn frekari samruna með hertri miðstýringu. Með Lissabon-sáttmálanum er einnig kominn vísir að samstarfi um utanríkis- og hernaðarmálefni. Jafnframt eiga félagsleg sjónarmið, umhverfisvernd, fæðu- og matvælaöryggi og réttindi launafólks undir högg að sækja innan sambandsins. Þá mun VG tryggja að íslenskt stjórnkerfi verði ekki aðlagað stjórnkerfi ESB á meðan á aðildarviðræðum stendur.

Landsfundurinn telur það vera eitt af forgangsverkefnum VG, flokkseininga og þingflokks, að herða róðurinn við að upplýsa þjóðina um eðli og afleiðingar ESB-aðildar.“

Ársfrestur sem Katrín gaf í ESB-umsóknina er löngu liðinn

Fyrir tæpum tveimur árum sögðust Vinstri græn gefa ESB-viðræðunum ár til viðbótar. Nú er það ár liðið - reyndar nánast komin tvö ár. Enginn árangur varð af viðræðum sem reyndar runnu út í sandinn fljótlega eftir fund Vinstri grænna fyrir tveimur árum sem samþykkti ályktun um árs frest. Er þá ekki kominn tími til að Vinstri græn fylgi þeirri stefnu sinni að halda Íslandi utan ESB?

Vilja enn þjóðaratkvæði um aðildarumsókn

Það er eðlilegt að draga umsóknina að ESB til baka

Það er skýr stefna Sjálfstæðisflokksins og Framsóknarflokksins að draga umsóknina um aðild að ESB til baka. Það er í samræmi við samþykktir flokkanna og stjórnarsáttmálann.

Samfylkingin spurði ekki þjóðina áður en hún hóf hina sneypulegu för til Brussel. Alþingi samþykkti ferlið. Umsóknin endaði utan vegar með Samfylkinguna við stýrið. Þáverandi stjórn gafst upp á umsókninni. Það er því eðlilegt að Alþingi samþykki afturköllun umsóknarinnar.

Vilja draga umsóknina til baka

ESB og sjávarútvegur á Íslandi

Halldór Ármannsson, formaður Landssambands smábátaeigenda á Íslandi, flutti áhugavert erindi á ráðstefnu Nei við ESB í mars á síðasta ári. Hann greindi í upphafi frá því að hann hefði svo sem enga fyrirfram mótaða skoðun og að hann hefði notað tækifærið þegar skýrsla Hagfræðistofnunar Háskóla Íslands kom út til þess að skoða málið gaumgæfilega (endurbirt frá 29. mars 2014).

Halldór rakti í erindi sínu nokkur mikilvæg atriði með hliðsjón af skýrslu Hagfræðistofnunar og setti fram fjölmörg efnisatriði sem máli skipta. Við höfum fengið leyfi Halldórs til þess að birta þessi efnisatriði og viljum hvetja lesendur til þess að skoða þau vegna þess að þau segja mikla sögu um þróun og stöðu mála. 

• Í heildina séð er sjávarútvegsstefna Íslands ekki í samræmi við réttarreglur ESB samkvæmt skýrslunum. Þá séu núverandi höft í sjávarútvegsgeiranum á staðfesturétti, frelsi til að veita þjónustu og frjálsum fjármagnsflutningum ásamt stjórn á sameiginlegum fiskistofnum ekki í samræmi við réttarreglur ESB. 

• Sjávarútvegsstjórinn boðaði refsiaðgerðir í lok árs 2010 í kjölfar þess að samningaviðræður höfðu engan árangur borið.

• Margir viðmælendur skýrsluhöfunda telja að Evrópusambandið hafi viljað setja opnunarviðmið vegna sjávarútvegskaflans sem fram kæmi í rýniskýrslu.

Menn þorðu ekki að „kíkja í pakkann“

• Eins og kemur fram í skýrslunni þá hafa nokkrir kaflar ekki verið opnaðir ennþá og þar á meðal er kaflinn um sjávarútveg. Það hefur legið fyrir nokkuð lengi að það þyrfti að opna þessa kafla til þess að hægt yrði að „kíkja í pakkann“ eins og margir orða það en aldrei hefur komið að þeim tímapunkti að það væri gerlegt.

• Sé miðað við opnunarviðmið sem lögð voru fram vegna kafla um landbúnað og dreifbýlisþróun má ætla að slíkt hefði kallað á gerð tímasettrar aðgerðaráætlunar Íslendinga um hvernig og hvenær þeir hygðust aðlagast löggjöf og stefnu Evrópusambandsins.

Ísland gat ekki komið með áætlun um aðlögun að stefnu ESB í sjávarútvegsmálum 

• Óvíst er hvað það hefði haft í för með sér ef slíkt opnunarviðmið hefði verið sett fram, en ef haft er í huga hve ólíkar áherslur eru í stefnu Íslands og Evrópusambandsins er vandséð hvernig Ísland hefði getað komið með áætlun um aðlögun að stefnu Evrópusambandsins í sjávarútvegsmálum.

• Þá má nefna að í meirihlutaáliti utanríkismálanefndar Alþingis er sérstaklega fjallað um mikilvægi þess að halda þeim möguleika opnum að Íslendingar haldi áfram að veiða hvali.

Engar undanþágur vegna hvalveiða 

• Hjá Evrópusambandinu falla hvalveiðar undir kaflann um umhverfismál. Í ljósi þess að mikil andstaða er við hvalveiðar í Evrópusambandinu og að þýska þingið ályktaði sérstaklega að sett skyldi það skilyrði fyrir aðild Íslands að Evrópusambandinu að Íslendingar hættu að veiða hvali, er ljóst að litlar líkur eru til að hægt hefði verið að semja um undanþágur frá hvalveiðibanni.

• Mitt mat á þeirri stöðu er að heildstæð stefna í sjávarútvegsmálum hefur ekki legið fyrir hérna á Íslandi, vegna afstöðu stjórnvalda til þess hvernig haldið skuli á málum í þessum efnum. Það hafa verið lögð fram frumvörp á alþingi sem að ekki hafa náð fram að ganga og því er stefna stjórnvalda varðandi fiskveiðar við Ísland, í lausu lofti til lengri tíma litið.

• Líkt og ítarlega er fjallað um í Viðauka III eru heimildir Evrópusambandsins til að setja löggjöf í sjávarútvegmálum mjög víðtækar og fer sambandið með óskipt vald yfir varðveislu auðlinda í sameiginlegri fiskveiðistefnu. Varðveisla nær ekki einungis yfir reglur um leyfilegan hámarksafla og tæknilegar verndarráðstafanir, heldur til stjórnunar í víðari skilningi, s.s. til markaðsmála og skiptingu kvóta milli aðildarríkja.

ESB tæki yfir gerð þjóðréttarlegra samninga 

• Þá er ljóst að Evrópusambandið hefur eitt vald til að vera í fyrirsvari og gera þjóðréttarlega samninga við ríki utan sambandsins er snerta fiskveiðar, sem og aðra samninga er varða alþjóðleg hafsvæði.

• Reynsla af inngöngu annarra þjóða sýnir að erfiðlega hefur gengið að fá varanlegar undanþágur frá sjávarútvegsstefnu Evrópusambandsins. Hins vegar hafa fengist tímabundnar undanþágur.

• Hugsanlega væri hægt að hugsa sér að Ísland yrði skilgreint sem sérstakt fiskveiðistjórnunarsvæði innan sameiginlegrar fiskveiðistjórnunarstefnu Evrópusambandsins, en hvaða þýðingu það hefði fyrir stjórn fiskveiða hér við land er óljóst, m.a. vegna þess að stjórnunin sjálf væri þá háð Evrópureglum. Eftir stendur að þau lönd sem sækja um aðild að Evrópusambandinu gangast undir hina sameiginlegu fiskveiðistefnu og allar breytingar á henni í framtíðinni verða einungis ákveðnar á vettvangi sambandsins.

• Almennt má segja að stækkunarferlið sem Ísland gekk inn í einkennist af auknum skilyrðum fyrir inngöngu, sé miðað við það sem áður tíðkaðist. Þrátt fyrir bjartsýni um annað virðist hafa verið lítil ástæða til að ætla að Ísland fengi aðra meðferð í umsóknarferli en þau önnur lönd sem voru að sækja um aðild á sama tíma. Þegar hlé var gert á viðræðum við Evrópusambandið höfðu 27 kaflar verið opnaðir og 11 þeirra lokað til bráðabirgða. Þá höfðu 6 kaflar ekki enn verið opnaðir en samningsafstaða lá fyrir í tveimur þeirra, þ.e. kafla um matvælaöryggi og dýra- og plöntuheilbrigði og kafla um dóms- og innanríkismál.

• Samningsafstaða lá ekki fyrir í fjórum köflum, þ.e. landbúnaðarkafla, sjávarútvegskafla, kafla um frjálsa fjármagnsflutninga og kafla um staðfesturétt og þjónustufrelsi. Það verður að teljast óheppilegt við mat á stöðu viðræðnanna nú að ekki tókst að opna þessa kafla.

ESB hefur vald til að setja lög í fiskveiðimálum 

• Stofnanir Evrópusambandsins hafa vald til þess að setja afleidda löggjöf í fiskimálum sambandsins í mjög víðtækum mæli. Þá fer Evrópusambandið eitt með óskiptar valdheimildir yfir varðveislu auðlinda í sameiginlegu fiskveiðistefnu sambandsins.

Hefðum ekki fengið að veiða makríl í ESB 

• Þá er enn ósamið á milli ESB og Íslands um deilingu makrílstofnsins og óljóst hvernig hægt verður að ná samkomulagi þar um. Þar tel ég að við séum í betri stöðu vegna þeirrar sérstöðu sem að við erum í að makríllinn er að ganga í meira mæli inní okkar lögsögu og skapa þannig meiri gjaldeyristekjur fyrir okkur með auknum veiðum okkar á honum. Ef við hefðum verið komin inn í Evrópusambandið áður en makríllinn hefði verið farinn að ganga í þessu magni inn í okkar lögsögu þá værum við ekki að horfa á Íslensk skip veiða makrílinn fyrir framan bæjardyrnar hjá okkur. Þá stæðum við frammi fyrir því að vera með örlítið brot af þeim veiðiheimildum sem að við getum þó veitt í dag. Þar værum við smábátasjómenn í þeirri stöðu að þurfa að horfa á þennan fisk synda með ströndum landsins og sópa í sig æti og gætum ekkert gert í þeim efnum til þess að reyna að veiða þennan fisk.

• Orðin varðveisla auðlinda eru skýrð vítt og ná ekki aðeins til reglna um leyfilegan hámarksafla og tæknilegar verndarráðstafanir heldur einnig til reglna um markaðsmál og skiptingu kvóta milli aðildarríkjanna og fleiri atriða. Af því leiðir að aðildarríkin fara ekki með sjálfstætt vald á þessu sviði og nálægðarreglan gildir ekki.

• Samkvæmt ákvæðum sambandsréttarins hefur sambandið eitt vald til að vera í fyrirsvari og gera þjóðréttarsamninga við ríki utan þess, hvort sem um er að ræða rétt aðildarríkja sambandsins til fiskveiða í lögsögu þriðju ríkja eða rétt þriðju ríkja til veiða í lögsögu sambandsins.

• Þessu til viðbótar fer sambandið með vald til að gera samninga um alþjóðleg hafsvæði. Aðildarríkin fara almennt ekki með umræddar heimildir eftir inngöngu í sambandið.

Engar varanlegar undanþágur 

• Skoðun nokkurra helstu aðildarsamninga leiðir í ljós að nýjum aðildarríkjum hefur ekki tekist að fá varanlegar undanþágur frá hinni sameiginlegu stefnu Evrópusambandsins í fiskimálum þrátt fyrir tilraunir í þá átt.

• Sú staðreynd að stofnunum sambandsins hefur verið falið víðtækt vald til lagasetningar á tilteknu sviði útilokar að jafnaði vald aðildarríkjanna að sama skapi. Það leiðir því af almennum reglum sambandsréttar að lagasetningarvald um sjávarútveg er hjá sambandinu en ekki aðildarríkjunum en telja verður að þau hafi afsalað sér rétti til að setja reglur á þessu sviði, a.m.k. í öllum aðalatriðum. Varðveisla líffræðilegra auðlinda fellur undir óskiptar valdheimildir ESB. Orðasambandið, varðveisla líffræðilegra auðlinda er hins vegar túlkað vítt og nær t.d. til reglna um leyfilega hámarksafla, tæknilegra verndarráðstafana og skiptingu kvóta milli aðildarríkjanna.

Allir við sama borð og ESB ræður í sjávarútvegsmálum

• Ástæðan er einfaldlega sú að öll aðildarríkin eiga að mati Evrópusambandsins að sitja við sama borð. Með öðrum orðum eiga leikreglurnar að vera þær sömu fyrir þau öll. Það á auðvitað alveg sérstaklega við um málaflokka þar sem tekin hefur verið upp sameiginleg stefna og sambandið fer að verulegu leyti eitt með vald eins og í landbúnaðar- og fiskveiðimálum.

• Niðurstaða: Umræddur málaflokkur er í aðalatriðum á valdi ESB.

(Endurbirt frá 29. mars 2014)

Páfinn segir ESB-löndin týnd í eigin heimi

Það er nú fróðlegt að rifja upp ummæli Frans páfa þegar hann ávarpaði ESB-þingið í Strassborg í Frakklandi fyrir áramót. Páfa var þá tíðrætt um tvö megin vandamál sem ESB-ríkin hefðu ekki getið tekið almennilega á. Hið fyrra var atvinnuleysi ungs fólks og hið síðara var tengt straumi innflytjenda og flóttamanna til Evrópu.

Páfi sagði að ESB-ríkin (það eru jú þau sem aðallega eiga hér í hlut) yrðu að koma í veg fyrir að Miðjarðarhafið breyttist í risastóran kirkjugarð. Það yrði að taka betur á móti flóttamönnum með sameinuðu átaki. 

Atvinnuleysi ungs fólks er um 50 prósent í sumum ESB-ríkjunum. Slíkt ástand geti grafið undan stofnunum samfélagisns og lýðræðinu.

Sjá meðal annars hér á Eyjunni frá ávarpi páfa.

Sjá einnig hér í The Guardian.

Gefast upp á hræðsluáróðri ESB í Grikklandi

Útlit er fyrir sigur bandalags vinstri manna og græningja í þingkosningunum í Grikklandi að hálfum mánuði liðnum. Grikkir eru orðnir þreyttir á því að margra ára aðhaldsaðgerðir að ósk ESB, AGS og Seðlabanka ESB í samráði við grísk stjórnvöld hafa ekki skilað tilætluðum árangri. Enn er 25% atvinnuleysi í landinu og þrjár milljónir manna, tæplega þriðjungur þjóðarinnar, lifir undir fátæktarmörkum.

Áróður ESB-forystunnar og sumra grískra stjórnmálamanna um að Grikkir yrðu neyddir til að yfirgefa evruna ef Syriza, bandalag vinstri manna og græningja, ynni kosningarnar og kæmi í framkvæmd stefnumálum sínum um að draga úr aðhaldi í opinberum fjármálum. Hræðsluáróðurinn gengur út á að allt fari á verri veg ef vinstragræna bandalagið vinnur. Grikkir eru hins vegar orðnir það þreyttir á því hrikalega ástandi sem verið hefur í landinu eftir fjármálahrunið að áróður af þessu tagi bítur ekki lengur. Hann virðist þvert á móti hafa öfug áhrif og laða ýmsa hægfara kjósendur að samtökunum í þetta sinn. Þessir kjósendur eru einnig óánægðir með það sem þeir telja vera afskipti forystumanna ESB-ríkja af kosningunum í landinu.

Það eru tvær vikur til kosninga. Þótt margt geti gerst á þeim tíma gera margir stjórnmálaskýrendur í Grikklandi ráð fyrir því að VG-bandalagið muni halda forystu sinni. Sigri samtökin í kosningunum verður fróðlegt að fylgjast með því hvort þeim takist að koma stefnumálum sínum í framkvæmd og hver viðbrögð ESB-forystunnar verða þá. 

Sjá nánar um þetta meðal annars hér (RUV) og hér (Guardian/Observer).