EFTA mun styrkjast við útgöngu Breta úr ESB

Líkleg er að EFTA muni styrkjast við útgöngu Breta úr ESB. Þetta er mat Ragnars Arnalds, fyrrverandi fjármálaráðherra, þingmanns og fyrsta formanns Heimssýnar, eins og fram kemur hér í viðtali Morgunblaðsins við hann. 

Ragnar hefur marga fjöruna sopið í stjórnmálum síðustu 50 árin og hefur því meiri yfirsýn en margur. Hann telur að úrsögn Breta úr ESB muni hafa áhrif á umræðuna víða í Evrópu, ekki hvað síst á Norðurlöndum og að hér á landi muni fylgjendur aðildar eiga erfiðar uppdráttar í ljósi þessara merkilegu tíðinda frá Bretlandi.

 

Bretar lausir við evruna - en vilja samt fara

Hér má svo bæta því við að það er ennþá merkilegra við þessar kosningar að Bretar eru með pund en ekki evru. Þessum sameiginlega gjaldmiðli, evrunni, hefur veri hallmælt mjög á undanförnum árum og henni kennt um ýmislegt sem aflaga hefur farið í efnahagsmálum, einkum á suðurjaðri evrusvæðisins. En Bretar eru með sitt pund og hafa verið ánægðir með það til þessa. Það að þeir skuli samt vilja fara úr ESB, verandi lausir við evruna, er því enn merkilegra.

 

Mikil áhrif hér á landi

Ein stærsta stund í sögu ESB og Bretlands: Bretar yfirgefa ESB

Nú á sjötta tímanum á þessum fallega föstudgsmorgni 24. júní 2016 er orðið ljóst að Bretar hafa ákveðið að yfirgefa ESB. Alls hafa 52% breskra kjósenda lýst þeim vilja sínum að Bretland skuli ganga úr sambandinu. Niðurstaðan er reiðarslag fyrir Cameron forsætisráðherra Bretlands og alla forystu Evrópusambandsins. Bretar hafa hafnað hinu ólýðræðislega sambandi og þeim ókostum sem því fylgir.

Eins og búast má við gætir nokkurrar geðshræingar á mörkuðum sem eiga það nú til að bregðast fyrst hart við stórum atburðum af þessu tagi. Viðbúið er að þessi geðshræring verði dálítið ofan á í herbúðum fylgjenda aðildar, á mörkuðum og í stjórnkerfi ESB-landanna fyrstu dagana. Það tekur hins vegar tíma fyrir Breta að komast út úr sambandinu. Það er hins vegar nú þegar ljóst að niðurstaðan í Bretlandi mun ýta undir kröfur víðar um úrsögn úr ESB. Þegar hafa heyrst raddir um slíkt frá Hollandi og búast má við að andstæðingar í Danmörku, Ungverjalandi, Svíþjóð og víðar muni herða á kröfum sínum um að löndin segi skilið við ESB.

Bretar höfnuðu í gær hinu skrifræðislega bákni sem ESB er. Þeir höfnuðu þeim lýðræðishalla sem fólst í þátttöku í ESB, þeir höfnuðu fjarlægðinni sem er á milli kjósenda og fulltrúa þeirra í ESB og þeir höfnuðu því ósjálfstæði sem felst í aðild að ESB. Bretar vilja nú taka málin í eigin heldur, ráða sínum málum sjálfir en ekki láta einhverja skriffinna með hagsmuni ESB og Brussel á oddinum ráða ferð. 

Þetta hlýtur allt saman að vera umhugsunarefni fyrir okkur hér á Íslandi. Niðurstaðan staðfestir þá miklu óánægju sem er ekki aðeins í Bretlandi með ESB, heldur miklu víðar. Og sú óánægja er vaxandi. Hér á landi þora stjórnmálamenn ekki lengur að viðurkenna að þeir vilji að Ísland gangi í ESB eins og sést á því hvernig svokölluð Viðreisn var kynnt til sögunnar. Samfylkingin, sá flokkur sem hafði ESB-aðild mest allra flokka á stefnuskrá sinni, er við það að hverfa. 

ESB er stundum eins og klístur sem þú losnar ekki við. Það var upplifun þeirra Svisslendinga sem höfnuðu aðild að ESB (reyndar EES, en um leið ESB) en drógu umsóknina ekki formlega til baka. Þrátt fyrir að umsóknin hefði legið í dvala í mörg ár og væri í huga ýmissa dautt plagg, þá var ekki litið þannig á í ýmsum stofnunum ESB. Þess vegna þótti svissneskum stjórnmálamönnum nauðsynlegt að draga umsóknina til baka með formlegum hætt. Það var gert nýlega.

Er nú ekki kominn tími til að Ríkisstjórn Ísland fylgi eftir því stefnumáli sínu að halda Íslandi utan ESG og dragi umsóknina formlega til baka?

Bendir enn til útgöngu Breta

Sjálfstæðið er sívirk auðlind

Sjálfstæðið er sívirk auðlind. Svo er nafn á bók sem Ragnar Arnalds, fyrsti formaður Heimssýnar, gaf út árið 1998. Þetta eru orð að sönnu. Í sjálfstæði og fullveldi þjóðarinnar felst mikill kraftur sem knúið hefur áfram framþróun og framfarir. Þótt auðlindir Íslands séu margháttaðar er sjálfstæðið ásamt íslenskri tungu dýrmætasta auðlind Íslendinga.

Gleðilegan þjóðhátíðardag!

ESB ræður ekki við vaxandi misskiptingu auðs í álfunni

Mis­skipt­ing auðs er mik­il á milli Suður- og Norður-Evr­ópu og hef­ur farið vax­andi á und­an­förn­um árum. Inn­an ein­stakra Evr­ópu­ríkja rík­ir ef­laust þó nokk­ur tekju­jöfnuður en bilið á milli fá­tæku og ríku þjóða álf­unn­ar mun áfram vaxa ef fram fer sem horf­ir. Á meðan standa evr­ópsk­ir ráðamenn ráðalaus­ir.

Þetta var á meðal þess sem fram kom í máli James K. Gal­braith, hag­fræðipró­fess­ors við Há­skól­ann í Texas í Aust­in á há­deg­is­fundi á veg­um hag­fræðideild­ar Há­skóla Íslands og Sam­taka spari­fjár­eig­enda í hátíðarsal Há­skóla Íslands í gær.

Þetta kemur fram í mbl.is í dag.

Þar segir einnig:

Þetta sýndi í raun við hvaða vanda Evr­ópu­sam­bandið ætti við að glíma um þess­ar mund­ir. Í Evr­ópu væri ekki fyr­ir hendi neitt skil­virkt gang­verk sem gerði fá­tæku þjóðum álf­unn­ar kleift að bæta stöðu sína gagn­vart rík­ari þjóðunum. Raun­in væri hins veg­ar önn­ur í Banda­ríkj­un­um. Þar væri til að mynda til staðar vel­ferðar­kerfi og ýmis önn­ur um­bóta­kerfi sem miðuðu sér­stak­lega að því að hjálpa fá­tæk­ustu ríkj­un­um.

 

 

 

Vaxandi misskipting auðs í Evrópu

ESB-umsókn Sviss dregin til baka

Nú eru Svisslendingar formlega og kyrfilega búnir að draga umsókn sína til baka eftir að báðar þingdeildir hafa samþykkt að það skuli gert. Þeir telja greinilega enga vanþörf á að þetta sé alveg skýrt. Umsóknin hafði merkingu jafnvel þótt hún hafi verið óhreyfð í langan tíma. 

Nú ætti Alþingi Íslendinga að fylgja í fótspor Svisslendinga og draga umsókn Íslands um aðild að þessu fallandi bandalagi til baka.

Draga ESB-umsókn Sviss til baka

Grikkir selja eyjar til að borga ESB

Grikkir eru ekki lengur þegnar í landi sínu, sagði James Galbraith í fyrirlestri í Háskóla Íslands í dag. Meðfylgjandi frétt sýnir þá hrikalegu stöðu sem Grikkland er í. Landsmenn þurfa að selja land sitt til að borga skuldir í Brussel.

Sjá frétt: Grikkir selja eyjar til að borga skuldir í Brussel.

Galbraith um hina kæfandi hönd evrunnar

Sameiginlegur gjaldmiðill og sameiginleg peningastefna fyrir stóran hluta Evrópu hefur það mikla erfiðleika í för með sér fyrir stóran hluta álfunnar að ekki verður við svo búið til lengdar. Lausnin er minna myntsvæði með Þýskalandi og fáeinum öðrum ríkjum og laustengdara myntsamstarf með öðrum ríkjum. Sameiginleg pólitísk stjórn í Evrópu, líkt og í Bandaríkjunum, sem er nauðsynleg til þess að evrusamstarfið gangi upp, verður aldrei samþykkt af þjóðum Evrópu.

Þetta var meðal þess sem fram kom í fyrirlestri James K. Galbraith, bandarísks hagfræðings, í hátíðarsal Háskóla Íslands í dag. James Galbraith er sonur hins kunna John Kenneth Galbraith. Fyrirlesturinn fjallaði að stórum hluta um um tekjudreifingu í heiminum og um hina mjög svo erfiðu stöðu sem Grikkland er í vegna evrunnar og verunnar í ESB.

James Galbraith starfaði um tíma með fyrrverandi fjármálaráðherra Grikkja, Yanis Varoufakis, í baráttunni við valdaöflin í Brussel og Frankfurt. Lýsingar Galbraith á framkomu evrópskra valdhafa voru hrollvekjandi. Markmið þeirra var að bjarga þýskum bönkum og knésetja vinstri stjórnina í Grikklandi. Afkoma grískrar alþýðu var aukaatriði.

Ísland hafði getu og vilja

Lilja segir Ísland í betri stöðu en ESB-lönd

Tímaritið Economist fjallar um stöðu Íslands vegna mögulegrar útgöngu Breta úr ESB. Blaðamenn tímaritsins ræða meðal annars við Lilju Alfreðsdóttur utanríkisráðherra af þessu tilefni. Hún segir Ísland í mun betri stöðu en flest önnur ESB-ríki. Auk þess segir hún að ríki eins og Ísland myndi hafa lítil áhrif væri það aðili að ESB.

Þetta kemur fram í tímaritinu:

Even so, after its banking meltdown in 2008, Iceland applied to join the EU, because it needed financial stability. Many Icelanders wanted to dump the unreliable krona for the euro. But the euro crisis and a change of government scuppered the idea. Iceland is no longer formally a candidate. Lilja Alfredsdottir, the foreign minister, says the country has recovered from its financial crash and is now happy to remain in the EEA. Indeed, she argues that it has done better than euro-crisis countries because it was able to devalue and kept greater control over the policy response than, say, Greece or Ireland. By retaining precious sovereignty, she says, Iceland has the best of both worlds.

Enn fremur segir Lilja:

Ms Lilja Alfredsdottir responds that a small country like Iceland would have little influence even if it were in the EU.