Evrulandið Írland enn í djúpri kreppu

Nýjar hagtölur benda til að evrulandið Írland sé enn í djúpri kreppu. Framleiðsla hefur dregist saman, atvinnuleysi hefur margfaldast frá því evrukreppan hófst og húsnæðisverð hefur lækkað um helming að jafnaði.

Þetta er meðal þess sem fram kemur í nýlegri frétt Reuters-fréttastofunnar, sem að jafnaði er talin ein hin traustasta af hinum stóru alþjóðlegu fréttastofum.

Hagvöxtur var neikvæður á Írlandi á fyrsta fjórðungi þessa árs eftir nokkurn samdrátt á síðari hluta síðasta árs.

Opinber útgjöld hafa verið skorin niður á Írlandi í verulegum mæli til að bregðast við himinháum skuldum sem ríkisvaldið tók á sig vegna bankakreppunnar. Írar hafa tekið niðurskurðinum af meira æðruleysi en margar aðrar þjóðir. Samt hafa margir Írar orðið fyrir launalækkun sem nemur um 20 prósentum, auk þess sem skattar hafa verið hækkaðir. Atvinnuleysið er nú 14%.

Írland var annað evrulandið sem AGS og ESB aðstoðuðu með björgunaraðgerðum í nóvember 2010, en þeim björgunaraðgerðum hefur enn ekki verið lokið. Það er hins vegar mikilvægt fyrir ESB að Írland komist á eigin fætur sem fyrst. Afturkippurinn sem efnahagslífið á Írlandi hefur orðið fyrir síðustu ársfjórðunga bendir þó ekki til að það muni takast vel.

Sigmundur Davíð segir aðildarviðræður nú algjörlega út í hött

Í fróðlegu viðtali á Sprengisandi Bylgjunnar nú fyrir hádegi sagði Sigmundur Davíð Gunnlaugsson forsætisráðherra í raun að aðildarviðræður við ESB væru algjörlega út í hött. Þjóðin er á móti aðild, þingið sem þjóðin kaus er á móti aðild og ríkisstjórnin sem kjósendur kusu til valda er á móti aðild.

Aðspurður um hvort ekki þyrfti að ganga hreinlegra til verks gagnvart ESB minnti Sigmundur á að Svisslendingar hefði verið með umsókn að ESB í frysti í nokkra áratugi. Þótt það taki nokkra mánuði að ganga frá þessum málum hér á landi þurfa menn því ekki að fara af hjörunum.

Þá hefði sú aðferð sem síðasta ríkisstjórn viðhafði við umsóknar- og aðildarferlið verið fyrir neðan allar hellur. Það þýddi ekki, eins og síðasta ríkisstjórn gerði, að senda inn umsókn og bíða svo eftir tilboði um samning. Það væri mjög óeðlilegur gangur í aðildarferlinu. Það yrði að vera svo að þegar umsókn væri send inn þá meintu menn eitthvað með því, ekki hvað síst ríkisstjórnin, og það yrði að vera ríkur vilji til þess meðal þjóðarinnar og stjórnmálaaflanna að ganga í ESB. Slíku hefði ekki verið til að dreifa í tilviki fyrri ríkisstjórnar og því væri síður en svo til að dreifa nú.

Það þarf vilja þjóðar, þings og ríkisstjórnar til að endurvekja aðildarumsóknina eins og Vinstrivaktin segir í pistli.

Sigmundur hittir Barroso aðalframkvæmdastjóra ESB um miðjan næsta mánuð og mun þá gera honum nánari grein fyrir stöðunni.

Sigmundur ítrekaði að núverandi stjórnarflokkar vildu ekki að Ísland yrði aðili að ESB og að í stjórnarsáttmálanum stæði að ef til þess kæmi að halda ætti viðræðum áfram þá yrði slíkt að fara í þjóðaratkvæðagreiðslu fyrst.

Sá tími er ekki kominn - og það er ekkert sem bendir til þess að hann komi á næstunni þar sem ríkisstjórnin og þjóðin eru á móti aðild að ESB.

Sigmundur bætti því svo við að sérfræðingar efnahags- og framfarastofnunarinnar OECD teldu það mjög óhentugt fyrir Íslendinga að standa í aðildarviðræðum nú.

Í lokin sagði Sigmundur að það yrði í hæsta máta hjákátlegt að vera að standa í viðræðum við ESB þegar sambandið hótaði okkur refsiaðgerðum vegna makrílveiða.

Það yrðu ámóta ólögmætar refsiaðgerðir og hryðjuverkastimpillinn sem Bretar settu á okkur í október 2008 sem kostuðu íslenskt þjóðarbú ómælda fjármuni.

Sigmundur Davíð segir krónuna og fiskinn bjargvætti

Sigmundur Davíð Gunnlaugsson forsætisráðherra segir krónuna vera einn þeirra þátta sem hefur hjálpað Íslandi út úr kreppunni og að nýta eigi áfram þá möguleika sem krónan veitir til bjargar út úr þeim erfiðleikum sem enn blasa við.

Þetta kom fram í viðtali Sigurjóns M. Egilssonar á Sprengisandi Bylgjunnar í morgun.

Í þættinum undirstrikaði Sigmundur einnig mikilvægi neyðarlaganna svokölluðu á sínum tíma. Þá sagði Sigmundur að með sjálfstæðum gjaldmiðli, þ.e. krónunni, væri hægt að leysa mun betur en ella þann vanda sem fylgir svokallaðri snjóhengju, þ.e. þann vanda sem krónueign erlendra aðila skapar.

Í þættinum undirstrikaði Sigmundur einnig hversu mikilvægar fiskveiðar og fiskvinnsla væru Íslendingum og að góður gangur í þeim atvinnugeirum væru einnig að hjálpa Íslendingum út úr kreppuvandanum.

Sem sagt: Sjálfstæður gjaldmiðill og trygg yfirráð landsmanna yfir fiskveiðiauðlindinni eru grundvallaratriði sem við eigum ekki að gefa eftir í samskiptum við aðrar þjóðir. Það er lífsspursmál að þjóðin geti notið afraksturs fiskveiðiauðlindarinnar sem best, hér eftir sem hingað til.

Eltingaleikurinn við Ólaf Ragnar

Sumir fjölmiðlar eru í einhverjum eltingaleik við Ólaf Ragnar Grímsson forseta þessa dagana - eða öllu heldur við það sem hann hefur sagt eða ekki sagt. Tjái Ólafur sig við fjölmiðla er samstundis leitað álits hjá sagnfræðingum í Háskóla Íslands um það hvort ummæli forsetans eigi við rök að styðjast eða séu réttmæt.

Sagnfræðingarnir taka hlutverk sitt mjög alvarlega eins og vönduðum fræðimönnum ber og leggja fumlaust mat á orð forsetans hvort sem þau varði sagnfræði, lögfræði, stjórnmálafræði eða hvaða fræðigrein sem hugsast getur.

Björn Bjarnason fjallar um þetta mál á Evrópuvaktinni nýlega - pistil hans má lesa hér: ESB-aðildarsinnar í eltingarleik við Ólaf Ragnar.

Ásmundur Einar segir ESB-málið ekki vera á dagskrá

Það þarf stundum að stafa staðreyndir máls ofan í fólk vegna þess að búið er að afflytja það af þeim sem láta draumsýn og óskhyggju ráða. Ásmundur Einar Daðason tekur hér af allan vafa um það hver staðan er í ESB-málinu. Stjórnin er á móti ESB-aðild, Alþingi er á móti ESB-aðild og þjóðin er á móti ESB-aðild. ESB er ekki lengur á dagskrá.

Svo segir í frétt Morgunblaðinsins um málið:

„Það liggur alveg ljóst fyrir að ferlið verður þannig að verið er að vinna ákveðna skýrslu um málið og sú vinna fer í gang. Bæði varðandi stöðu viðræðnanna og stöðu Evrópusambandsins. En stjórnarsáttmálinn, og þær samþykktir sem ríkisstjórnin hefur til grundvallar, segir ekkert um að það muni fara fram þjóðaratkvæðagreiðsla um málið heldur aðeins að það muni fara fram þjóðaratkvæðagreiðsla ef viðræður verði hafnar á nýjan leik.“

Þetta sagði Ásmundur Einar Daðason, þingmaður Framsóknarflokksins og varaformaður utanríkismálanefndar Alþingis, á fundi sameiginlegrar þingmannanefndar Alþingis og Evrópuþingsins í morgun. Hann svaraði þar fyrirspurn frá Evrópuþingmanninum Søren Søndergaard sem spurði hvort það væri rétt skilið hjá sér að stefna ríkisstjórnarinnar væri sú að í kjölfar skýrslu um stöðu umsóknarinnar um inngöngu í Evrópusambandið og stöðuna innan sambandsins sjálfs yrði tekin ákvörðun af ríkisstjórninni og meirihluta hennar á þingi um framhaldið. Þjóðaratkvæði kæmi aðeins til ef sú ákvörðun yrði á þá leið að hefja á ný viðræður.

Ekki forsendur til þess að halda málinu áfram

Ásmundur minnti á að fyrri ríkisstjórn hefði hægt á viðræðuferlinu fyrir þingkosningar og ný stjórn hefði einfaldlega ákveðið að gera alvöru hlé á viðræðunum. Meðal annars væri í undirbúningi að leysa upp samningshópa en síðustu fundir þeirra hafi farið fram í síðustu viku og verið lokafundir. Ennfremur myndi Ísland ekki taka við nýjum styrkjum frá Evrópusambandinu sem hugsaðir væru til aðlögunar að því. Þá rifjaði Ásmundur upp þau ummæli Gunnars Braga Sveinssonar, utanríkisráðherra, að viðræðum við sambandið yrði ekki haldið áfram á hans vakt í utanríkisráðuneytinu og að Sigurður Ingi Jóhannsson, sjávarútvegs- og landbúnaðarráðherra, hefði að sama skapi sagt að hann teldi ekki að þjóðaratkvæði um málið færi fram á kjörtímabilinu.

„Ég held að það sé mikilvægt að tala mjög skýrt hvað þetta snertir og ég sé í rauninni ekki fyrir mér að ríkisstjórn sem er svo andsnúin Evrópusambandsaðild geti í raun haldið áfram aðildarviðræðum við Evrópusambandið á meðan allir ráðherrar ríkisstjórnarinnar eru andsnúnir Evrópusambandsaðild. Á meðan flokkarnir sem mynda ríkisstjórnina, báðir tveir, eru andsnúnir Evrópusambandsaðild þá sér maður ekki fyrir sér að þetta ferli geti haldið áfram,“ sagði hann. Ekki væri rétt að gera sér neinar falsvonir um það hvað framundan væri varðandi Evrópusambandsviðræður þegar til staðar væri ríkisstjórn sem væri andsnúin aðild að sambandinu.

Þjóðaratkvæði ekki fyrirhugað

Atvinnuleysi ungs fólks til umræðu á toppfundi ESB

Forysta Evrópulanda er nú að ræða um mikið atvinnuleysi meðal ungs fólks og leiðir til að draga úr því, en að meðaltali eru um 25 prósent ungs fólks á vinnumarkaði í álfunni án atvinnu. Þá er miðað við þá sem eru yngri en 25 ára. Minnst er atvinnuleysið í Þýskalandi, 7,5%, en mest í Grikklandi 62,5%.

Fredrik Reinfeldt forsætisráðherra Svíþjóðar segir að líklega þurfi löndin í Evrópu að líta til þeirra leiða sem farnar eru í Þýskalandi og Austurríki, þar sem atvinnuleysi ungs fólks er hvað minnst. Í þessum löndum er svokallað lærlingakefi sagt vera vel útfært og árangursríkt og menn velta fyrir sér hvort það sé ein ástæðan fyrir litlu atvinnuleysi meðal unga fólksins í þessum löndum.

Þessi mál verða væntanlega í fréttum næstu daga vegna toppfundar ESB um málið, en á meðfylgjandi mynd sést hvernig ástandið er í  hinum ýmsu löndum. Þar sést m.a. að á Íslandi er 12% þessa hóps sagður vera án atvinnu.

Forystumenn ESB segja það vera að liðast í tvennt

Það hafa margir spáð því að skipta verði ESB upp á líkan hátt og forseti þýska sambandsþingsins er að fjalla hér um. Áhugavert væri að vita hvoru megin samfylkingarforystan telur að Ísland ætti að lenda?

Nánar er fjallað um þetta í meðfylgjandi frétt á mbl.is og á heimasíðu forsetaembættisins.

Telur líklegt að ESB skiptist í tvennt

Brynja Halldórsdóttir lýsir vanda Grikkja

Aðhaldsaðgerðir Evrópusambandsins bitna illa á grískum almenningi. Verst setti hópurinn eru konur af erlendum uppruna. Öfgahópar vaða uppi.

Þetta er meðal þess sem fram kemur í fróðlegu viðtali neiesb.is við Brynju Halldórsdóttur, en hún fór á ráðstefnu í Grikklandi nýverið þar sem fjallað var um aðhaldsaðgerðir Evrópusambandsins.

Í viðtalinu við NeiviðESB segir:

Brynja Halldórsdóttir og Bjarni Harðarson fóru á ráðstefnu í Aþenu síðustu helgi sem var haldin til þess að mótmæla andfélagslegum aðhaldsaðgerðum Evrópusambandsins.
 
Blaðamaður neiesb.is tók Brynju á létt spjall.
 
„Það sem ég komst að á ráðstefnuninni er að verst útsetti hópurinn í Grikklandi eru konur að erlendum uppruna. Bæði eru þær konur og eru útlendingar. Ég fór á rosalega góðan fund sem var almennt verið að tala um stöðu kvenna í Grikklandi. Kona sem var þelþökk talaði á fundinum en hún kom til Grikklands árið 1993 og varð heimilisþræll og strauk þaðan síðar. Hún fékk aðra vinnu en má ekki fara út og missti vinnuna afþví að hún kom á ráðstefnuna. Það eru mjög margar konur af erlendum uppruna í þessari stöðu. Eina leiðin til að fá einhverja vinnu er að selja sig, sem er mjög algengt, eða vera á heimilum, gleymdar sem þrælar í raun og veru og fá ekki að fara út.“, sagði Brynja og sagði ástandið hafa versnað mikið í kreppunni.
 
„Útlendingahatur hefur verið vandamál lengi og hefur blossað upp í kreppunni. Margir Grikkir telja að útlendingarnir taki störfin þeirra.“.
 
Brynja sagði að heilbrigðiskerfið í landinu væri í hræðilegu ásigkomulagi. Hún sagði að konur þyrftu að borga gríðarlega háar upphæðir fyrir að fæða á sjúkrahúsum og ef þær gætu ekki borgað fyrir það væru dæmi þess að börnin væru tekin af þeim þangað til að þær gætu borgað.
 
„Þetta ýtir auðvitað konum út í heimafæðingar en þær virðast vera ólöglegar í Grikklandi þar sem konur hafa verið handteknar fyrir þær.“.
 
Brynja segir fjármálin í Grikklandi í algjörum ólestri. „Grikkir virðast ekki vera að taka á rót vandans. Þeir skera niður algjörlega á vitlausum enda. Þeir eru með útblásna stjórnsýslu og hlífa henni, en skera niður í heilbrigðiskerfinu og menntakerfinu. Þeir eru í raun að skera niður þar sem þeir eru veikastir fyrir.“.
 
Brynja segir að aðhaldsaðgerðir Evrópusambandsins skili sér ekki til fólksins. Fólkið líði fyrir þær.

„Það er verið að taka svo mikið af fólkinu að það veldur varanlegum skaða. Þau eru ekki bara að taka á sig smávegis lífskjaraskerðingu heldur er þetta svo miklu miklu meira.“, segir Brynja og hefur áhyggjur af því að aðhaldsaðgerðirnar muni skaða Grikkland til frambúðar og hafa gríðarlega skaðleg áhrif.
 
Mikill vöxtur er á öfgastjórnmálaflokkum í Evrópu eftir að kreppan skall á, og er Grikkland engin undantekning en hún segir að fasistaflokkur Grikklands hafi fengið 6% fylgi í síðustu þingkosningum, en hann sé mikið á móti, konum, útlendingum og samkynhneigðum og mikið áhyggjuefni sé að um 60% lögregluþjóna þar í landi hafi kosið flokkinn.
 
Brynja segir ráðstefnuna hafa endað með því að ráðstefnugestir fóru í miðborg Aþenu og mótmæltu aðhaldsaðgerðum Evrópusambandsins.