Fimmtudagur, 3. mars 2016
Heimssýn fagnar samþykkt svissneska þingsins um afturköllun umsóknar að ESB. Það er stór frétt sem alþjóðlegir fjölmiðlar gera góð skil. Blaðamanni nokkrum hér á landi þykir það hins vegar talsverð frétt að Heimssýn skuli ekki hafa tekið það skýrt fram að einungis skuli hafa verið um neðri deild þingsins að ræða í þetta skiptið. Það fréttamat blaðamannsins er í sjálfu sér örlítil frétt (hann fer reyndar ekki rétt með nafn félagsins). Við fögnum hins vegar öllum fréttum sem upplýsa um afstöðu þjóða og þinga til aðildar að ESB.
Heimssýn hefur notað þetta tækifæri til þess að skora með ályktun á ríkisstjórn Íslands og Alþingi Íslendinga að fylgja því fordæmi Svisslendinga sem skrefið sem þing þeirra steig með samþykkt sinni ber vott um.
Ályktun Heimssýnar er svohljóðandi:
Framkvæmdastjórn Heimssýnar skorar á ríkisstjórn Íslands að fylgja fordæmi Sviss og afturkalla formlega umsóknina um aðild að Evrópusambandinu.
Skiptar skoðanir hafa verið um hver sé stjórnsýsluleg staða umsóknar Íslands um aðild að Evrópusambandinu frá 2009. Utanríkisráðherra lagði fyrir Alþingi 2014 tillögu til þingsályktunar um afturköllun umsóknarinnar að ESB. Tillögunni var ekki fylgt eftir á næsta þingi en í stað þess sendi utanríkisráðherra framkvæmdastjórninni bréf þar sem tilkynnt var að núverandi ríkisstjórn Íslands liti ekki á Ísland sem umsóknarríki. Og jafngilti það því að umsóknin hafi verið afturkölluð.
Formleg staðfesting af hálfu ESB um sama skilning á málinu hefur hinsvegar ekki borist. Sendiherra ESB hér á landi hefur lýst því í viðtali að ESB líti svo á að umsókn Íslands sé áfram virk. Staða umsóknar Sviss og Íslands hefur því verið í áþekk.
Svissneska þingið hefur nú samþykkt með 126 atkvæðum gegn 46 að draga formlega til baka umsókn Sviss um inngöngu í Evrópusambandið sem verið hefur á ís frá því að svissneskir kjósendur höfnuðu aðild að Evrópska efnahagssvæðinu (EES) í þjóðaratkvæðagreiðslu árið 1992. Viðræður höfðu þá hafist um inngöngu í sambandið en í kjölfar þjóðaratkvæðisins ákváðu svissnesk stjórnvöld að hætta þeim og setja umsóknina á ís þar sem hún hefur verið síðan.
Svissneska þingið lítur svo á að mikilvægt sé að hafa hreinar línur í framtíðarsamskiptum við Evrópusambandið og því sé mikilvægt að umsóknin sé formlega og ótvírætt dregin til baka.
Sama má segja um stöðu umsóknar Íslands. Ýmsir stjórnmálaflokkar, samtök og einstaklingar líta opinberlega svo á að umsókn Íslands sé í fullu gildi og að hvenær sem er sé hægt að halda áfram ferlinu um inngöngu í Evrópusambandið.
Þess vegna er mikilvægt að á Íslandi eins og í Sviss séu hreinar línur í þessum efnum gangvart Evrópusambandinu. Því er mikilvægt að ríkisstjórn og Alþingi fylgi fordæmi Sviss og samþykki formlega afturköllun umsóknarinnar að ESB frá 2009.