Meirihluti andvígur aðild að ESB og upptöku evru

Meirihluti Íslendinga er andvígur því að taka upp evru í stað krónu sem gjaldmiðil. Meirihluti er einnig andvígur inngöngu Íslands í Evrópusambandið. Þetta eru niðurstöður skoðanakönnunar sem gerð var fyrir Fréttablaðið í gær og sem birt er í dag. Tæp 56% sögðust andvíg því að skipta íslensku krónunni út fyrir evru á meðan rétt rúm 44% sögðust því fylgjandi. Talsvert mjórra er á mununum í afstöðu til Evrópusambandsaðildar, en rétt rúm 51% sögðust mótfallin aðild á meðan tæp 49% sögðust henni hlynnt.

Úrtak könnunarinnar var 800 manns sem skiptist jafnt á milli kynja og hlutfallslega jafnt á milli landshluta. Svarhlutfallið var í kringum 75%.

Heimildir:
Meirihluti andvígur upptöku evru (Mbl.is 30/09/07)
Meirihluti andvígur evru og ESB (Dv.is 30/09/07)
Stuðningur við ESB eykst (Fréttablaðið 30/09/07)
Meirihluti vill halda íslensku krónunni (Fréttablaðið 30/09/07)

Ekki verður sótt um aðild að ESB eða tekin upp evra á kjörtímabilinu

Geir H. Haarde, forsætisráðherra, ítrekaði á fundi með sjálfstæðismönnum í Valhöll í dag að núverandi ríkisstjórn myndi ekki beita sér fyrir því á kjörtímabilinu sem nú er nýhafið að sótt yrði um aðild að Evrópusambandinu eða tekin upp evra sem gjaldmiðill Íslands. Sagði hann forystumenn stjórnarflokkana vera samstíga um þetta.

Heimildir:
Geir H. Haarde: Að taka upp evru einhliða álitið veikleikamerki (Mbl.is 29/09/07)
Geir: ESB-aðild ekki á dagskrá (Rúv.is 29/09/07)
Evran verður ekki tekin upp á Íslandi (Dv.is 29/09/07)

Geir H. Haarde: Að taka upp evru einhliða álitið veikleikamerki

Víðtæk og mikil andstaða við Evrópusambandsaðild í Noregi

Tæplega 53% Norðmanna eru mótfallin því að Noregur gerist aðili að Evrópusambandinu samkvæmt nýrri skoðanakönnun Sentio. Andstæðingar Evrópusambandsaðildar eru nú í meirihluta í öllum landshlutum, aldurshópum, tekjuhópum og bæði á meðal karla og kvenna. Sé litið til stjórnmálaflokka eru andstæðingar aðildar í meirihluta á meðal kjósenda allra flokka nema Høyre. Einungis 35,6% sögðust fylgjandi aðild í könnuninni.

Stöðugur og mikill meirihluti hefur haldist í Noregi gegn aðild að Evrópusambandinu samkvæmt skoðanakönnunum allt frá því fyrirhugaðri stjórnarskrá sambandsins var hafnað í þjóðaratkvæðagreiðslum í Frakklandi og Hollandi árið 2005.

Norðmenn hafa sjálfir tvívegis hafnað aðild að Evrópusambandinu í þjóðaratkvæðagreiðslum, fyrst árið 1972 og aftur 1994.

Heimildir:
Norðmenn á móti ESB-aðild (Blaðið 25/09/07)
Hele Norge sier nei (Nationen 24/09/07)

Fólkið og Evrópusambandið

"Utanríkisráðherrar Evrópusambandsríkjanna koma saman um þessa helgi í Portúgal til að ræða um breytingar á stofnsáttmálum Evrópusambandsins (ESB) í samræmi við niðurstöður leiðtogafundar ESB-ríkjanna í Brussel í júní sl. Ætlunin er að breyta stofnunum og skipulagi ESB, án þess að bera þurfi ákvarðanir um breytingarnar undir þjóðir ríkjanna í atkvæðagreiðslu.

Kristján Jónsson, blaðamaður á Morgunblaðinu, ræddi á dögunum við Hollendinginn Pierre Mathijsen, prófessor við Frjálsa háskólann í Brussel. Hann starfaði árum saman hjá Evrópusambandinu, m.a. sem skrifstofustjóri hjá framkvæmdastjórninni. Mathijsen flutti fyrirlestur á hádegisfundi Háskólans í Reykjavík miðvikudaginn 5. september um væntanlegan stofnsamning ESB og áhrif hans á samstarf Íslands og sambandsins. Birtist viðtalið við hann í Morgunblaðinu 5. september.

Mathijsen sagði ljóst, að nýi samningurinn gæti skipt máli fyrir stöðu Íslands í samstarfinu á Evrópska efnahagssvæðinu, EES, án þess hann lýsti þó frekar í viðtalinu, hvernig þetta gæti skipt máli. Kristján spurði Mathijsen, hvort Íslendingar gætu fengið undanþágur frá sjávarútvegsstefnu ESB, ef þeir gerðust ESB-aðilar. Mathijsen sagðist kenna, að engin regla væri án undatekninga. En yrði hún varanleg? spyr Kristján og svarið er: „Er til nokkuð eilíft í lífinu? En þið gætuð samið, fengið undanþágu og séð síðan til.“ Minnast má þess sem annar sérfræðingur um ESB sagði á dögunum, Gabriel Stein: Þið kunnið að fá undanþágu en síðan kemur ESB-dómstóllinn og afnemur hana í krafti jafnræðisreglu."

Grein Björns Bjarnasonar, dóms- og kirkjumálaráðherra, má lesa í heild á heimasíðu hans.

Forsætisráðherra segir ekkert kalla á gjaldmiðilsbreytingu

"Geir H. Haarde, forsætisráðherra, sagði í Kastljósi Sjónvarpsins í kvöld, að ekkert kallaði á gjaldmiðilsbreytingu nú en talsverð umræða er um hvort ástæða sé að taka upp evru í stað krónu. Geir sagði hins vegar að sjálfsagt væri að ræða þessi mál. Geir benti einnig á, að íslensk fyrirtæki væru með gríðarmikil viðskipti í dollurum. Þannig væri t.d. ál selt í dollurum og ferðaþjónustan ætti viðskipti í dollurum. Þá væru mörg fyrirtæki með viðskipti í pundum. Sagðist Geir ekkert sjá sem kallaði á, að Íslendingar hrapi að niðurstöðu um jafn mikilvægt mál þótt eitt fyrirtæki, Straumur-Burðarás, hefði ákveðið að skrá hlutafé sitt í evrum."

Ekkert sem kallar á gjaldmiðilsbreytingu nú

75 milljörðum króna varið í áróður fyrir auknum samruna

Samkvæmt fjárlögum Evrópusambandsins fyrir árið 2008 mun sem samsvarar rúmlega 75 milljörðum króna verða varið í ýmis konar áróður fyrir auknum samruna innan þess eða eins og það er orðað í fjárlögunum "til að styrkja evrópskar stofnanir og félagasamtök sem vinna að auknum evrópskum samruna." Um 600 milljónum króna verður ennfremur varið í áróður með það að markmiði að reyna að fá ríki utan Evrópusambandsins til að ganga í það. Þá verður rúmum 17 milljörðum varið í ýmis almannategslaverkefni til að bæta ímynd sambandsins á meðan vel yfir 32 milljarðar fara í kostnað vegna ferðalaga og skemmtunar fyrir embættismenn þess.

Að lokum má geta þess að 17 milljarðar eru eyrnamerktir sameiginlegri utanríkis- og öryggisstefnu Evrópusambandsins jafnvel þó hún taki ekki gildi nema fyrirhuguð stjórnarskrá sambandsins nái fram að ganga. Nokkuð sem ekki liggur endanlega fyrir hvort muni verða raunin.

Heimild:
Britain will spend millions on EU opt-outs (The Sunday Telegraph 26/08/07)

"Algjört brjálæði að ganga í ESB"

Gabriel Stein, aðalhagfræðingur alþjóðahagfræðisviðs Lombard Street Research, hélt erindi á ráðstefnu sem fram fór 23. ágúst sl. á vegum Rannsóknamiðstöðvar um samfélags- og efnahagsmál (RSE) þar sem hann fjallaði um þá möguleika sem hann telur Íslendinga standa frammi fyrir þegar kemur að framtíðar fyrirkomulagi peningamála hér á landi. Talsverða athygli vakti að bæði á ráðstefnunni sem og í samtali við Blaðið daginn eftir varaði Stein sérstaklega við því að Íslendingar gengju í Evrópusambandið, enda myndi það m.a. ganga af íslenskum sjávarútvegi dauðum.

"Þegar kemur að Íslandi er það mitt persónulega mat að það væri algjört brjálæði fyrir ykkur að ganga í Evrópusambandið. Ef þið gangið í sambandið verður að sjálfsögðu fyrirvari um að enginn komi nálægt fiskveiðilögsögunni. Innan tveggja eða þriggja ára verður Ísland dregið fyrir Evrópudómstólinn af spánskum sjómanni. Að sjálfsögðu mun dómstóllinn úrskurða að svona misræmi gangi ekki upp og innan tíu mínútna verður spánski og portúgalski flotinn kominn til að ryksuga upp miðin," sagði Stein við Blaðið. Á ráðstefnunni sagði Stein ennfremur að gengi Ísland í Evrópusambandið á einhverjum tímapunti þá gætum við ekki sagt að við hefðum ekki verið vöruð við því.

Órofa hluti af Evrópusambandinu

Í blaðinu í gær föstudag birtist grein eftir Eirík Bergmann Einarsson, stjórnmálafræðing og einn ötulasta talsmann Evrópusambandssinna á Íslandi, þar sem hann gagnrýndi það sjónarmið að hægt sé að taka upp evru án þess að ganga fyrst í Evrópusambandið. Tilefnið var ráðstefna um gjaldmiðla og alþjóðavæðingu sem fram fór sl. fimmtudag á vegum Rannsóknamiðstöðvar um samfélags- og efnahagsmál (RSE).

Það vakti nokkra athygli að í grein sinni talar Eiríkur um að Ísland sé nú "órofa hluti af hinu evrópska hagkerfi" og á þá væntanlega við aðild Íslands að Evrópska efnahagssvæðinu (EES) þó full langt sé gengið að tala um eitt hagkerfi í því sambandi. Ekki er annars hægt að skilja orð Eiríks öðruvísi en svo að hann telji að fyrst Íslendingar séu einu sinni orðnir aðilar að EES-samningnum sé ekki aftur snúið í þeim efnum. Nokkuð sem raunar er ekki rétt, enda gert ráð fyrir því í samningnum að hægt sé að segja honum upp.

Hitt er svo annað mál að ef farið væri að ráðum Eiríks og skoðanabræðra hans og Ísland gengi í Evrópusambandið er ljóst að ekki væri aftur snúið enda er einfaldlega ekki gert ráð fyrir því af hálfu sambandsins að ríki sem einu sinni eru komin þar inn geti gengið úr því aftur.

Ráðherrum verður bannað að vinna að hagsmunum eigin ríkja

Fjallað var um það í breska dagblaðinu Daily Mail í gær að Gisela Stuart, þingmaður Verkamannaflokksins, hafi varað við því að samkvæmt fyrirhugaðri stjórnarskrá Evrópusambandsins verði ráðherrar aðildarríkja þess í fyrsta skipti neyddir til að taka ákvarðanir á vettvangi ráðherraráðsins í samræmi við hagsmuni sambandsins í stað hagsmuna sinna eigin ríkja. Þeir verði skyldaðir til að "leggja áherslu á gildi Evrópusambandsins, vinna að markmiðum sambandsins og þjóna hagsmunum þess." Stuart, sem var einn af höfundum stjórnarskrárinnar, segir að áður hafi ráðherraráðið verið vettvangur forystumanna aðildarríkja Evrópusambandsins til að hittast og samræma hagsmuni ríkjanna, en ráðherrar aðildarríkjanna verði samkvæmt nýja fyrirkomulaginu skuldbundnir til að vinna að hagsmunum sambandsins í stað aðildarríkjanna áður.

Einnig kemur fram í umfjöllun blaðsins að bresk stjórnvöld hafi nú viðurkennt að stjórnarskráin fyrirhugaða muni hafa í för með sér að neitunarvald aðildarríkja Evrópusambandsins í 50 málaflokkum verður afnumið.

Heimild:
Euro treaty is a threat to Britain, warns Labour MP who wrote it (The Daily Mail 070807)

96% stjórnarskrárinnar í "nýja sáttmálanum"

Ný rannsókn bresku hugveitunnar Open Europe hefur leitt í ljós að hinn "nýji sáttmáli", sem koma á í stað stjórnarskrár Evrópusambandsins sem Frakkar og Hollendingar höfnuðu í þjóðaratkvæðagreiðslum í byrjun sumars 2005, er nær nákvæmlega eins og stjórnarskráin. Aðeins 10 af 250 ákvæðum hins "nýja sáttmála" eru frábrugðin ákvæðum stjórnarskrárinnar. M.ö.o. eru 96% texta sáttmálans sá sami og í stjórnarskránni.

Heimildir:
New EU treaty is 96% the same as old Constitution (Openeurope.org.uk 24/07/07)

Tengt efni:
Forystumenn ESB viðurkenna að stjórnarskráin muni í raun halda sér